Ovih dana je slovenačku javnost uznemirila informacija o uništenju kompleksa Slovenske plaže u Budvi koju je osmislio slovenački arhitekt Janez Kobe. Po informacijama crnogorski investitor namerava kompleks porušiti. To bi značilo nenadoknadiv gubitak kulturnog i prostorskog naslijeđa, navodi se u saopštenju predsjednika Kulturnog centra crnogorskih društava Slovenije Nenada Martinovića.
Više slovenačkih arhitekturnih, kulturnih i istraživačkih institucija je, ističe, potpisalo poziv za zaštitu turističkog naselja Slovenska plaža u Budvi.
Po planovima crnogorskoga investitora, hotelske grupe Budvanska rivijera i njenoga dioničara MK Group, navodno bi, piše Martinović, naselje porušili i područje potpuno izobličili.
Stručnjaci Slovenije upozoravaju, da bi rušenje kompleksa značilo neoprostivi gubitak kulturnog i prostornog naslijeđa i simbolnoga mosta između Slovenije i Crne Gore.
"Radi se o cjelovitoj prostornoj umjetnosti, koja u jedistvenu arhitekturnu viziju povezuje urbanizam, arhitekturu, pejsažno uređenje, oblikovanje interijera, grafičku sliku i umjetničku opremu" - to su, navodi Martinović, o Kobetovom stvaralaštvu zapisali mnogobrojni poptisnici poziva, među njima je više instituta i fakulteta, komora za arhitekturu i nosioci autorskih prava.
Poziv su, dodao je, naslovili na nadležne institucije, među njima na slovenačku i crnogorsku vladu te evropsku komesarku za širenje EU Martu Kos.
"Za neupućene Turističko naselje Slovenska plaža u Budvi je između 1981. i 1984. osmislio je arhitekt Janez Kobe (1947–2024). Naselje su arh. Kobe i njegovi saradnici osmislili u sklopu popotresne obnove crnogorske obale nakon potresa 1979. godine, koji je jako oštetio istorisko jezgro Budve i hotele iz šestdesetih godina.
Bio je raspisan anonimni savezni jugoslovenski urbanističko-arhitekturni konkurs za oblikovanje savremenog naselja. Pobjedničko rješenje je 1980. pripremio Janez Kobe sa saradnicima u birou LBA arhitekti. Za to rješenje je dobio prestižnu Borbinu nagradu i nagradu grada Budve.
Slovenska plaža nije samo turistični kompleks,nego dio evropske prostorske kulture, koja utemeljuje vrijednosti saradnje i poštovanja prostora", navodi se u saopštenju.
Očito je, kaže Martinović, da neki u Crnoj Gori ne poštuju Evropsku direktivu o energetskoj efikasnosti zgrada (EPBD), "renovation first" – prednosnu obnovu pred rušenjem.
"Crnu Goru, kao kandidatku za članstvo u EU, obavezuje i Granadska konvencija (1985), koja određuje obavezu čuvanja arhitekturnog naslijeđa kao dijela kulturnog identiteta prostora.
Savez Kulturni centar crnogorskih društava, poziva slovenačku i crnogorsku vladu, predsjednike obje države, nadležna minstarstva obje države, ambasade obje države, da pokrenu sva pravna sredstva, da se zaustavi ovaj besmisleni kulturocid prostora, koji je važan za Sloveniju i Crnu Goru. Stop kapitalu i devastiranju Crne Gore", ističe se u saopštenju.
Ovom pozivu se pridružuju i istaknuti slovenački intelektualci crnogorskog porijekla:
Doc.dr. Peđa Ašanin Gole
Remzo Skenderović, univ. dipl.pravnik
Skender Bajrović, prof.lik.umjetnosti
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR