NVO Legalis: Zahtijevamo primjenu Plana kratkoročnih mjera za zaštitu zdravlja građana u Pljevljima

Povodom ekstremnog zagađenja vazduha zabilježenog u Pljevljima u noći između 13. i 14. decembra, kada je prema zvaničnim podacima Agencije za zaštitu životne sredine došlo do prekoračenja praga upozorenja za sumpor-dioksid (SO₂), NVO Legalis zahtijeva hitnu i bezuslovnu primjenu Plana kratkoročnih mjera za zaštitu zdravlja stanovništva u Pljevljima.

“U periodu od 23 časa 13. decembra do jedan čas iza ponoći 14. decembra, koncentracije SO₂ premašile su 500 µg/m³ kao tročasovni prosjek, što predstavlja zakonom definisan prag upozorenja i ozbiljnu prijetnju zdravlju građana. U skladu sa Zakonom o zaštiti vazduha i Planom kratkoročnih mjera, nadležni organi su u ovakvim situacijama obavezni da bez odlaganja preduzmu mjere koje uključuju ograničavanje ili privremenu obustavu rada najvećih industrijskih zagađivača”, kazali su iz ove NVO.

Plan kratkoročnih mjera za Pljevlja, ističu, jasno predviđa primjenu posebnih mjera prema industrijskim postrojenjima sa visokim emisijama u slučaju prekoračenja praga upozorenja.

“Kako je Termoelektrana Pljevlja prepoznata kao dominantni izvor emisija sumpor-dioksida u ovom gradu, zahtijevamo njenu hitnu privremenu obustavu rada, kao i obustavu ili značajno smanjenje aktivnosti Rudnika uglja Pljevlja, sve dok traje epizoda zagađenja i dok se ne obezbijede uslovi bezbjedni po zdravlje stanovništva”, navodi se u saopštenju.

Poručuju da zdravlje građana Pljevalja mora imati apsolutni prioritet nad proizvodnjom električne energije.

“Svako dalje ignorisanje ovakvih prekoračenja predstavlja grubo kršenje zakona i svjesno izlaganje stanovništva ozbiljnim zdravstvenim rizicima, naročito djece, starijih osoba i hroničnih bolesnika.

Zbog višedecenijskog izlaganja građana Pljevalja ekstremnom zagađenju, kao i aktuelne krizne situacije, zahtijevamo i umanjenje računa za električnu energiju za domaćinstva u Pljevljima u iznosu od najmanje 50%, kao minimum zdravstvene, socijalne i moralne kompenzacije. Građani ne smiju plaćati punu cijenu električne energije proizvedene po cijenu njihovog zdravlja i života”, navodi se u saopštenju.

NVO Legalis poziva Vladu Crne Gore, Ministarstvo ekologije, Agenciju za zaštitu životne sredine, Inspekciju za zaštitu životne sredine, Elektroprivredu Crne Gore i lokalnu samoupravu da bez odlaganja primijene sve mjere predviđene Planom, da javno i transparentno obavijeste građane o preduzetim koracima i da prekinu praksu tolerisanja kontinuiranog kršenja propisa u Pljevljima.

“Pljevlja ne mogu i ne smiju biti ekološka žrtvena zona. Svako dalje nepostupanje institucija nosi punu odgovornost za posljedice po zdravlje građana. Zdrav vazduh nije privilegija — to je osnovno ljudsko pravo”, zaključuje se u saopštenju.