Joanikije u kancelariji drži sliku kralja Aleksandra, ali tvrdi da vladari ne osnivaju Crkve?!

Piše: Vladimir Jovanović

Nijednom vlastodršcu ovoga svijeta, pa ni Milu Đukanoviću, ne pripada pravo da osniva bilo koju crkvu, naročito ne pravoslavnu – kazao je Joanikije Mićović, episkop budimljansko-nikšićki SPC u izjavi za beogradski „Blic”.

„Izjavama da će osnovati ili obnoviti Crnogorsku crkvu Đukanović direktno krši Ustav države čiji je predśednik, a koji opisuje da je Crkva odvojena od države, što je važno civilizacijsko dostignuće”, navodi između ostaloga Joanikije.

Međutim, on nije „objasnio” ko je, ako ne Aleksandar Karađorđević, regent i kralj Kraljevine SHS/Jugoslavije, osnovao njegovu SPC!

SPC – Patrijaršija u Beogradu ustrojena je 1920. godine. To je urađeno, ne uz asistenciju, nego pod apsolutnom kontrolom državnih vlasti Kraljevine SHS. Tri ključna pravna akta, iz epohe države koja više ne postoji, definisala su i još uvijek definišu SPC, uključujući i status 1931. prvi put u istoriji formirane Crnogorsko-primorske eparhije (mitropolije). Nikad ranije nije postojala takva eparhija u Crnoj Gori.

Sva tri akta su propisana i proglašena isključivo od strane necrkvenoga lica, laika – Aleksandra Karađorđevića, te drugih laika, premijera i ministara Kraljevine SHS/Jugoslavije, i još su, dakle, u najznačajnijim svojim odredbama na snazi. A to su:

- UKAZ od 17. juna 1920. godine, na prijedlog zastupnika ministra vjera, ministra prosvjete, a po saslušanju Ministarskoga savjeta, riješio je, proglasio i potpisao „Aleksandar [Karađorđević] Naslednik Prestola”; potpisao i zastupnik ministra vjera i ministar prosvjete Sv. Pribićević;

- ZAKON O SRPSKOJ PRAVOSLAVNOJ CRKVI od 6. novembra 1929. godine, na prijedlog ministra pravde, a po saslušanju predsjednika Ministarskoga savjeta, propisao je, proglasio i potpisao „Aleksandar I [Karađorđević] po milosti Božijoj i volji Narodnoj Kralj Jugoslavije”; potpisali i ministar pravde M. Srškić i predsjednik Ministarskoga savjeta, ministar unutrašnjih poslova, počasni ađutant Nj. V. Kralja divizijski đeneral Petar Živković;

- USTAV SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVE od 16. novembra 1931. godine, na prijedlog ministra pravde, a po saslušanju predsjednika Ministarskoga savjeta, propisao je, proglasio i potpisao „Aleksandar I [Karađorđević] po milosti Božijoj i volji Narodnoj Kralj Jugoslavije”, potpisali i ministar pravde Drag. S. Kojić, predsjednik Ministarskog saveta, ministar unutrašnjih poslova Petar Živković.