Ministar bez zadatka, odgovornosti i učinka; Pogledajte spisak (ne)aktivnosti

Centar za građansko obrazovanje (CGO) ocjenjuje da u najglomaznijoj Vladi Crne Gore, koja u tome obara rekorde i u širim međunarodnim razmjerama, za mnoge članove Vlade nije jasno koja su im zaduženja i mjerljivi učinci, ali je jasno da su brojni, često izmišljeni, resori tu samo da se izbalansiraju stranačke kvote. Stoga CGO stavlja pod lupu neke od najilustrativnijih primjera, a u ovom osvrtu – ministra bez portfelja, Milutina Butorovića.

CGO ukazuje da pozicija ministra bez portfelja, ili resor bez resora, nije nepoznata praksa u organizaciji izvršne vlasti u Crnoj Gori. Više Vlada kojima je rukovodila Demokratska partija socijalista (DPS) koristilo je taj mehanizam, a tu praksu je kratko prekinuo nekadašnji premijer Zdravko Krivokapić, da bi ona bila nastavljena u 43. Vladi Dritana Abazovića, koja je imala dva ministra bez portfelja, a zatim i kroz rekonstrukciju 44. Vlade Milojka Spajića u kojoj je među 32 člana Vlada i jedan ministar bez portfelja.

CGO je od svojih prvih prijedloga organizacije Vlade, iz 2016. godine, zagovarao koncept malobrojne, kompaktne i učinkovite Vlade, kao i da Crnoj Gori treba Zakon o Vladi i davao brojne i konstruktivne komentare u pravcu konačnog oblikovanja tog zakonskog teksta. U tom okviru, nema mjesta za ministra bez portfelja, iako se, na žalost, to predviđa i posljednjom dostupnom verzijom nacrta ovog zakona.

Trenutno poziciju ministra bez portfelja, ili kako se navodi i ministra zaduženog za odnose sa Skupštinom Crne Gore, obavlja Milutin Butorović. Kada znamo da sve ministre bira Skupština i da su joj svi jednako odgovorni u domenu svojih resorsa, javnosti ostaje nejasno, a možda i ovom ministru, koji je to opis njegovog posla.

Uvidom u zvanične aktivnosti na sajtu Vlade, od 32 člana Vlade, ministar bez portfelja ima ubjedljivo najmanje zabilježenih aktivnosti, a sve one, za ovih devet mjeseci njegovog mandata, staju na jednu stranu.

To uključuje dvije čestitke – jednu za dan Opštine Nikšić i drugu vjernicima islamske vjeroispovjesti za Bajram, jednu najavu gostovanja na Javnom servisu RTCG i jedno reagovanje na medijski članak vezan za njegove zarade. Pored ovog, zvanično je imao još pet aktivnosti: dva sastanka - sa ambasadorkom Republike Francuske u Crnoj Gori, An Mari Maske, i sa Snežanom Đurović iz Agencije za investicije, zatim kritičku reakciju na jednu od nacionalističkih objava Daria Vraneša, predsjednika Opštine Pljevlja, kao i najavu da će Vlada podnijeti Skupštini zahtjev da se raspravlja na vanrednoj sjednici o Budžetu 21. januara.

Posebnu je pažnju u javnosti izazvala njegova peta zvanična aktivnost -  službeni put u Brisel radi sastanka sa ambasadorom Crne Gore u Misiji pri EU, Petrom Markovićem. Inače, Marković je svega nekoliko dana uoči odlaska Butorovića u Brisel boravio u Crnoj Gori, u okviru konsultacija na koje je premijer Spajić pozvao sve ambasadore. Čini se da je Butorović cijenio da ga ne može dovoljno sadržajno upoznati sa radom Vladom u Crnoj Gori, a što je bio jedini razlog te posjete shodno platformi putovanja i njenim zaključcima usvojenim na 71. sjednici Vlade, već da je zbog toga potrebno dotaći belgijsko tlo uz prisustvo generalnog sekretara Vlade i njegove zamjenice i tri dana tamo boraviti o trošku građana i građanki Crne Gore.

Znači, dva zvanična sastanka, jedan službeni put, dvije čestitke, jedno reagovanje i jedna najava su aktivnosti ministra bez portfelja, uz napomenu da nema dostupnih informacija o učincima nijedne aktivnosti.

Istovremeno, zarada ministra bez portfelja za mart 2025. godine iznosila je 1737.51 EUR u netu iznosu, uz brojne prateće beneficije, od kabineta i osoblja, preko zaduženja automobil marke Mercedes E280 registarskih oznaka PGCG297 Generalnog sekretarijata Vlade, koji je nekoliko mjeseci i lično vozio (novembar i decembar 2024. i januar 2025. godine) prelazeći dnevno i do 288km na relaciji Podgorica-Nikšić-Podgorica. Isto vozilo je, prije novembra i nakon januara, zaduživao referent u Generalnom sekretarijatu Vlade, a putni nalozi ukazuju da je relacija ista kao kada je Butorović upravljao vozilom, sa istom, sličnom ili nepoznatom pređenom kilometražom, pa je pretpostavka da je i u tom periodu navedeno vozilo korišćeno za prevoz ministra uz vozača. 

CGO ponovo poziva donosioce odluka da prekinu sa praksom stvaranja skupih i nefunkcionalnih funkcija koje služe samo partijskim trgovinama. Institucionalna odgovornost i racionalno upravljanje javnim sredstvima zahtijevaju da se u Zakonu o Vladi precizno definišu nadležnosti, a pozicije bez jasnih mandata, kao što je ministar bez portfelja, konačno i zakonski ukinu. Građani i građanke Crne Gore zaslužuju Vladu koja radi za njih, a ne na njihov račun.