Prema podacima Fondacije za artritis, ovaj termin obuhvata više od stotinu različitih oblika artritisa i srodnih bolesti.
Iako se artritis često povezuje sa starenjem, može uticati na ljude svih uzrasta. Više od jedne trećine osoba koje žive s ovim stanjem navodi da ono ometa njihovu sposobnost da rade i uživaju u životu. Uprkos njegovoj rasprostranjenosti, mnoge zablude o artritisu i dalje postoje, što dovodi do zabune oko njegovih uzroka, liječenja i strategija upravljanja. Evo šta treba da znate, piše 24sata.hr.
Mit 1: Artritis pogađa samo starije osobe
„Iako artritis može izgledati češći kod starije populacije, on svakako nije ograničen na određenu starosnu grupu i može uticati na ljude bilo koje dobi“, objasnila je dijetetičarka Sara Šlihter za Eating Well.
Iako je tačno da je osteoartritis češći kod starijih osoba zbog habanja zglobova, artritis ne prepoznaje godine. Stanja poput reumatoidnog artritisa, juvenilnog idiopatskog artritisa i psorijatičnog artritisa mogu se razviti i kod mlađih odraslih osoba, pa čak i kod djece. Genetika, infekcije, povrede i životne navike mogu povećati rizik od razvoja bolesti – bez obzira na godine.
Mit 2: Pucketanje zglobova uzrokuje artritis
Vjerovatno ste čuli upozorenje da pucketanje zglobova može dovesti do artritisa. Međutim, ovaj rasprostranjeni mit vjerovatno potiče od samog zvuka, koji neki mogu protumačiti kao štetan po zglobove.
Iako nema mnogo opsežnih istraživanja o toj temi, nekoliko studija nije pokazalo nikakvu vezu između pucanja zglobova i razvoja artritisa. Vjeruje se da zvuk nastaje oslobađanjem mjehurića gasa u sinovijalnoj tečnosti koja amortizuje zglobove, a ne trljanjem kostiju jednih o druge.
Dakle, iako pucketanje može biti dosadno onima oko vas, nije štetno za vaše zglobove i neće dovesti do artritisa.
Mit 3: Vježbanje pogoršava artritis
Osobe koje žive s artritisom često izbjegavaju fizičku aktivnost iz straha da bi mogle pogoršati bol ili oštetiti zglobove. Ipak, sjedilački način života vremenom zapravo može pogoršati simptome artritisa.
„Fizička aktivnost i kretanje, naravno do granice bola ili snage, mogu pružiti bolju pokretljivost i pozitivan psihološki efekat, tako da oboljeli ne gubi moral, već nastavlja da se bori i ne popušta pred bolešću, koja je, nažalost, i dalje veoma česta. Pri tome nikada ne treba zanemariti propisanu terapiju ljekovima“, izjavio je za miss7zdrava Nenad Horvat, predsjednik Udruženja Remisija.
Istraživanja pokazuju da vježbanje jača mišiće oko zglobova, poboljšava fleksibilnost i smanjuje upalu. Takođe može spriječiti razgradnju hrskavice i ublažiti bol i ukočenost. VJežbe niskog intenziteta, poput hodanja, vožnje bicikla ili korišćenja eliptičnog trenažera, mogu biti posebno korisne.
Ukoliko imate artritis, obavezno se konsultujte sa svojim ljekarom ili fizioterapeutom prije početka bilo kog programa vježbanja. Oni vam mogu pomoći da odredite najprikladniji tip fizičke aktivnosti za vaše potrebe.
Mit 4: Sve vrste artritisa su iste
Artritis se često tretira kao jedno oboljenje, ali zapravo predstavlja opšti termin za niz poremećaja koji pogađaju zglobove. Dva najčešća tipa – osteoartritis i reumatoidni artritis – imaju različite uzroke i načine liječenja.
Osteoartritis je najčešći oblik, koji karakteriše postepena razgradnja zglobnog tkiva tokom vremena. Iako tačan uzrok nije poznat, može oštetiti hrskavicu, tetive, ligamente, pa i same kosti. Reumatoidni artritis, s druge strane, autoimuno je oboljenje kod kojeg imuni sistem pogrešno napada zglobove, što izaziva upalu, bol i oticanje.
Ako osjećate bolove u zglobovima, važno je da se obratite ljekaru radi pravilne dijagnoze. Razumijevanje uzroka i tipa artritisa ključno je za njegovo efikasno upravljanje.
Mit 5: Ne možete ništa učiniti povodom artritisa
Iako je artritis hronično stanje koje se ne može potpuno izliječiti, postoje brojne strategije koje pomažu u ublažavanju simptoma i poboljšanju kvaliteta života – uključujući i promjene u ishrani.
„Ishrana može uticati na simptome artritisa. Fokus na antiinflamatornu hranu poput morskih plodova, voća, povrća i određenih suplemenata može pomoći u smanjenju simptoma“, objašnjava Šlihter.
Ne postoji jedinstvena dijeta protiv artritisa, ali se mediteranska ishrana pokazala najkorisnijom, jer obiluje namirnicama sa antiinflamatornim dejstvom – masnom ribom, voćem, povrćem, orašastim plodovima i sjemenkama. Istraživanja pokazuju da može biti naročito efikasna kod reumatoidnog artritisa.
Strategije za upravljanje artritisom
Ako živite sa artritisom, evo nekoliko savjeta zasnovanih na dokazima koji mogu pomoći u smanjenju bola i poboljšanju svakodnevnog funkcionisanja:
Uključite vježbe niskog intenziteta (plivanje, vožnja bicikla, hodanje) u svoju rutinu radi boljeg zdravlja i pokretljivosti zglobova.
Jedite antiinflamatornu ishranu bogatu voćem, povrćem, integralnim žitaricama, mahunarkama, orašastim plodovima, sjemenkama i masnom ribom.
Održavajte zdravu tjelesnu težinu, jer višak kilograma stvara dodatni pritisak na zglobove i može pogoršati bol.
Upravljajte stresom, jer su istraživanja pokazala da simptomi reumatoidnog artritisa mogu biti izraženiji tokom stresnih perioda.
Tehnike poput meditacije, svjesnog disanja (mindfulnessa) i psihoterapije mogu pomoći u smirivanju uma – i, posredno, u ublažavanju simptoma artritisa.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR