Egzemplarna egzekucija Milivoja Katnića: Surovo, u tišini

Za Antenu M piše: Milorad Popović

Ne morate vjerovati takozvanim pouzdanim izvorima, na primjer, da je naredba o hapšenju Milivoja Katnića, stigla iz Beograda, petnaest dana prije nego što su bivšem specijalnom državnom tužiocu stavili lisice na ruke. Ne morate vjerovati ni lakše dokazivim spekulacijama: da je Vladimir Novović naredio svojim podređenima da se pošto-poto nađu nekakve inkriminacije kako bi svog prethodnika strpao u zatvor.

Dovoljno je da imate zdrav razum i osnovne informacije o optužbama protiv Milivoja Katnića da biste shvatili kako se protiv njega vodi montirani politički proces, nalik onima koje su su tridesetih godina vodili na "Moskovskim procesima" ili prilikom podmetnutog požara u Rajhstagu. Jer, lakoća kojom marionetski velikosrpski režim u Crnoj Gori daje kvalifikacije svojim političkim protivnicima: da su šefovi ili članovi zločinačkih kriminalnih organizacija, neobično podsjeća na staljinističke i nacifašističke procese "neprijateljima i stranim špijunima".

Milivoje Katnić i Zoran Lazović  osumnjičeni su da su formirali kriminalnu organizaciju koja je pomagala drugoj zločinačkoj organizaciji(!?), na osnovu toga što su navodno pogodovali određenim kriminalcima – u saradnji sa srpskom policijom! – da doputuju u Crnu Goru, te da u jednom slučaju nijesu ažurno istraživali inkriminacije pripadnika kriminalnog klana.

Optužbu na osnovu koje je Katnić uhapšen svakako bi trebalo izučavati na institutima i fakultetima kriminologije, jer dosad nije poznato da se kriminalne organizacije  formiraju za pripomoć, prijateljsku ili altruističku potporu drugim kriminalnim strukturama.

Neki drugi racionalni motiv nije moguće pronaći: zašto bi jedan od najmoćnijih ljudi u državi, specijalni državni tužilac koji je uhapsio preko dvjesta kriminalaca – oko čestrdeset je iz tzv. Kavačkog klana – među njima i bivšeg predsjednika SiCG i predsjednika parlamenta, formirao kriminalnu organizaciju koja će sarađivati s narko bandom, čiji su brojni članovi na međunarodnim potjernicama?

Teorijski za to postoje samo dva motiva: milionska korist od šverca droge ili korišćenje usluga narko kartela za likvidaciju njegovih političkih protivnika i suparnika. No, svi Katnićevi neprijatelji i konkurenti su živi i zdravi, a Novovićevi saradnici osim sveske u kojoj je osumnjičeni Katnić upisivao izdatke za cement, željezo, eksere, bravariju, drvenu građu, keramičke pločice, za porodičnu kuću u pitomoj Barjamovici, nijesu pronašli trag novca. Recimo, bankovni račun u Dominkanskoj Republici, ili vlasništvo vile u Marbelji, hotela u Valoni, penthausa u Beogradu na vodi.

Da je u pitanju nesumnjiva politička pozadina za Katnićevo uhapšenje i kompromitovanje, govori i to da je Marko Milačić, bivši poslanik koalicije Demokratskog fronta – čiji su lideri bili optuženi i prvospeno osuđeni za pokušaj državnog udara i izazivanja građanskog rata – protiv Milivoja Katnića, podnio krivičnu prijavu, 30. 03, 2023. specijalnom tužiocu Milošu Šoškiću.

Atmosfera javnog linča  kulminirala je u nedjelju 14. aprila, kada su razni agenti-provokatori, kriminalci i političari velikosrpske provinijencije, uz vatromet i pevaljke, slavili hapšenje bivšeg glavnog specijalnog tužioca. Ni najviši državni funkcioneri nijesu mogli sakriti egzaltaciju što su konačno priveli pravdi jednog penzionera – kao da je u pitanju hapšenje ili eliminacija  Ernesta Gevare, Pabla Eskobara ili Krsta Popovića – što rječito govori o mentalitetu ovog provincijskog fašizma. (Fašizam je prevashodno ideologija marginalaca sa neprevladanim kompleksima iz formativnog perioda odrastanja, koji se u kasnijoj dobi očituju u potpunoj emocionalnoj zakržljalosti, moralnoj neosjetljivosti i na relativizovanju laži i istine.)

Od dolaska na vlast velikosrpskog režima uhapšeno je, manje-više, sa suspektnim optužbama – bez sudskog epiloga – desetak visokih funkcionera bivše vlasti, koje su pratili propagandni pogromi, s ciljem da se pokaže  kako je struktura koja je pobijedila na referendumu za nezavisnost 2006. godine kriminogena, što sugeriše da nezavisna Crna Gora, nije obnovljena zbog interesa i težnji njenih građana, nego da bi služila jednom kriminalnom kartelu. Zato je svako hapšenje, uglavnom srednjovječnih i starih muškaraca i žena, među kojima su bili i profesori univerziteta, praćeno velikom medijskom pompom, televizijskim kamerama, brojnim novinarima i fotoreporterima: D. Abazović i A. Bečić najavili su neka hapšenja i prije nego što su osumnjičenicima uručeni  nalozi za hapšenje!

No, hapšenje Milivoja Katnića imalo je šire simboličke i političke konotacije, koje trebaju pokazati da su se poslije smjene vlasti koja je došla na valu Moleban revolucije, nacionalna ideologija i politika stubokom promijenili: to jest, da bivši osuđeni pučisti iz 2016. godine danas u Crnoj Gori odlučuju o životu i smrti, a da njihovi tužioci moraju odgovarati zbog suđenja nacionalnim revolucionarima.

Dakle, hapšenje Milivoja Katnića i Saše Čađenovića implicitna je revizija sudskog procesa pokušaja državnog udara, koji je osujetio upravo bivši glavni specijalni tužilac, školovani vojni obavještajac: glavni  organizator i operativni šef akcije u kojoj je uhapšeno više srpskih i crnogorskih državljana.

Otkrivanje zavjere u organizaciji ruske vojne službe GRU, čiji je cilj bio da otpočne unutrašnji rat u Crnoj Gori – koji bi dugoročno vjerovatno bio pogubniji od svih unutrašnjih ratova koji su vođeni od turskog zemana do Drugog svjetskog rata – omogućio je Crnoj Gori da uđe u NATO. Milivoje Katnić je sticajem okolnosti bio glavni protagonista i kreator obavještajno-policijskog plana koji je zadao veliki udarac moćnoj ruskoj službi i državi, i njihovoj vojno-političkoj strategiji u Evropi. I to mu je nesumnjivo nakon nepunih osam godina stiglo na naplatu. (Ulazak u NATO je crvena linija za određene zemlje na koje Rusija polaže neka prava: ovo potvrđuje agresija na Ukrajinu, koja je počela u trenutku kad su Ukrajinci izrazili odlučnu namjeru da postanu dio Atlantskog pakta.)

Ipak, Milivoje Katnić je i u aprilu 2024. pokazao da nije laka meta: odlučio je da se prkosno i do kraja odupre nepravdi, na jedini način koji je moguć u zatvorskim uslovima. U testamentarnom pismu svom sinu Radanu kaže da život bez časti i dostojanstva nije vrijedan i da neće dozvoliti da se nad njim iživljava "fašistička klika". Odlučnost Milivoja Katnića da štrajkuje glađu do smrti, da pod cijenu života sačuva svoj profesionalni i ljudski integritet, iznenadila je scenariste i operativce njegovog hapšenja, i unekoliko uzburkala crnogorsku društvenu i političku žabokrečinu.

Velikosrpski štabovi koji su od 30. avgusta 2020. godine, efikasno stavili pod svoju kontrolu sve duhovne, kulturne, obrazovne i bezbjednosne institucije, i osjetno promijenili nacionalno-politički karakter Crne Gore, iznenadio je Katnićev prkos i nepokolebljivost. Jer su navikli da bez otpora sprovode represiju, zastrašivanje i diskriminaciju u Crnoj Gori. (Nekoliko dana nakon Katnićevog hapšenja imali su još jedno iznenađenje: poslije izlaska iz pritvora, Jelena Perović, direktorica ASK, izjavila da je lišena slobode jer je otkrila nezakoniti rad Vladimira Novovića.)

Ipak, Specijalno tužilaštvo nastavilo je sprovoditi svoj nezakoniti plan, nastojeći da Katniću u zatvoru dodatno oteža položaj, na način kakav praktikuju totalitarni režimi, koji za službene branioce političkim zatvorenicima  dodjeljuju oficire bezbjednosti ili agente režima.

Tako su Katniću za advokata odredili deklarisanog putinofila, političkog aktivistu stranke čiji su lideri 2016. godine, bili prvostepeno osuđeni za pokušaj državnog udara! Uz to ga, nakon tri nedjelje štrajka glađu, zbog navodne neuračunljivosti, žele potpuno isključiti iz predmeta, kako bi  njegovu odbranu potpuno preuzeo silom nametnuti advokat!

Prošlo je  dvadeset četiri dana otkad šezdesetsedmogodišnji Milivoje Katnić ne uzima hranu: a od šestog maja odlučio je da ne uzima i vodu, zbog toga što mu u zatvoru uskraćuju elementarna prava na odbranu. Tako da se, s obzirom na njegove bolesti i starost može očekivati da mu svaki naredni dan – pa i sat – mogu  biti posljednji. Smrt Katnića po svemu sudeći ne bi ražalostila Novovića i njegove mentore: utoliko prije što bi njegova smrt spasila tužilaštvo blamaže na javnom suđenju.

Ipak, ukoliko Milivoje Katnić umre u zatvoru ili bolnici, biće to pirova pobjeda njegovih neprijatelja i velikosrpske politike: trenutno će zadovoljiti svoje strasti, ali će mu učiniti nešto što ne bi mogao nijedan prijatelj. Stvoriće od njega trajni simbol otpora kod onih građana koji se istinski gnušaju nasilja i neljudskosti velikosrpske ideologije. Jer, Katnićeva nepokolebljivost i spremnost da umre za svoja uvjerenja, u mnogo čemu je slična stradanju Alekseju Navaljnom, koji se iz inostranstva vratio u Putinovu Rusiju svjestan da će kosti ostaviti u sibirskim kazamatima.

No, Katnićev odlučni otpor nije iznenadio samo Putinove i Vučićeve marionete u Crnoj Gori nego i opoziciju, predstavnike političkih stranaka i civilnog društva, koji se nominalno suprostavljaju, a u stvari manje-više simuliraju ozbiljan otpor velikosrpskom hegemonizmu.

Opozicioni lideri su razbili protestnu energiju koja je nakon 30. avgusta 2020. godine bila na velikom mitingu u Podgorici, kasnijim protestima auto kolona i na Belvederu. Opozicija je pokazala kompromiserski i kapitulantski duh, između ostalog, u slučaju lokalnih izbora u Nikšiću, kad se Beograd na nezapamećen način otvoreno umiješao u opštinske izbore u drugoj suverenoj državi; prilikom višekratnog nasilnog onemogućavanja izbornog procesa u Šavniku; kad je vojvoda Andrija Mandić, prvostepeno osuđeni za pokušaj krvavog puča, izabran za predsjednika državnog parlamenta...

Taj duh kapitulanstva, sitnotrgovačkog mentaliteta i klijentelizma, koji je i doveo do sloma suverenističke politike 2020. godine, lišen bilo kakve ideologije i moralnog kodeksa iz kojih izvire nacionalni ponos, očituje se danas  povodom drame  Milivoja Katnića. Političke stranke sramotno ćute ili se oglašavaju nemuštim, bojažljivim saopštenjima, bez hrabrosti da stvari nazovu pravim imenom: da konačno napuste parlament kojim rukovodi Andrija Mandić, pozovu ambasade u Podgorici, međunarodne organizacije za ljudska prava, inostrane medije, i ukažu na progon, na uskraćivanje ljudskih prava jednom zaslužnom i čestitom građaninu, koji bi u svakoj suverenoj državi imao status nacionalnog heroja, zbog toga što je spasio zemlju od krvoprolića i građanskog rata.

Tako se danas povodom Katnićevog progona i istrajavanja režima da ga u zatvoru drže do smrti redovno oglašavaju samo nekoliko portala, jedan dnevni list, jedna nevladina organizacija za ljudska prava i pet-šest pisaca, novinara, profesora. Taj strah, jedna vrsta voajerstva koja podsjeća na novelu Brana Šćepanovića, Smrt gospodina Goluže, zapravo je najveći  saveznik marionetskog velikosrpskog režima. Jer, svaki fašizam i imperijalizam se hrani  strahom svojih oponenata, i jedino ga može zaustaviti odlučan otpor.

A, kad bi u Crnoj Gori postojao odlučan i organizovan otpor vladajući klerofašisti bili bi u velikom problemu. Elem, njihova međunarodna pozicija je slaba, jer oni su transmisija rusko-srpskog sveta, i moraju permanentno da se Zapadu – pogotovo poslije početka ruske agresije na Ukrajinu – lažno predstavljaju da su proevropski i pronatovski opredijeljeni. S druge strane, suverenistički političari i intelektualci su u neku ruku su s pravom ogorčeni na Zapad što verbalno podržava prorusku vlast u Crnoj Gori.

No, nemaju trunke samokritike da preispitaju latentnu pasivnost i kompromiserstvo koja Crnu Goru u vanjskoj percepciji drži ispod radara, te da konačno pokrenu  aktivnu odbranu protiv rusifikacije i srbizacije Crne Gore, ataka na individualna i kolektivna ljudska prava nesrba, prevashodno nacionalnih Crnogorca, kojima se negira duhovna, kulturna, nacionalna posebnost.

Stoga odbrana prava Milivoja Katnića na pošteno suđenje, poštovanje njegovog ljudskog dostojanstva, nije samo  spašavanje jednog časnog i hrabrog čovjeka od sigurne smrti nego i veliki moralni ispit svakog javnog poslenika, svakog građanina Crne Gore, koji  se na neki način protivi velikosrpskom hegemonizmu.

Ukoliko Milivoje Katnić umre nevin u zatvoru kao osumnjičenik za učešće u kriminalnoj organizaciji, dok mi ćutimo i rezignirano ili ravnodušno sliježemo ramenima, sjutra će, s manje truda i objašnjenja, aktuelni marionetski režim i njegovi nasljednici, moći svakog političkog protivnika, svakog nacionalnog Crnogorca, optužiti i osuditi kao  saradnika, člana ili šefa nekog kriminalnog klana. Novović, Šoškić, Šuković, Bečić, Abazović, Milatović, Spajić i comp, bez zazora će, poput Andrićevog Karađoza, kazati: „Nema nevinog Crnogorca, krivi su ako im je i majka nešto krivo pomislila, dok ih je nosila pod pazuhom.“

Stoga, masovna i glasna podrška ovom hrabrom i časnom čovjeku – jednom od posljednjih izdanaka onog soja Crnogoraca, za koje je Đuzepe Garibaldi kazao da njihovo junaštvo čine čast čovječanstvu – koji je odlučio da u svojoj borbi za pravdu i istinu istraje do kraja, nije važna samo Milivoju Katniću, nego i nama, i našoj djeci, kojoj smo dužni ostaviti barem dio osjećaja časti i ponosa koji je naša generacija, i generacije prije nas, naslijedile od svojih predšasnika.