Povelja za inat, verbalni linč, obračune i druge zasluge

Piše: Dalibor Stupar

I, bi Dan oslobođenja Novog Sada u Drugom svjetskom ratu. I prođe tradicionalna dodjela Oktobarske nagrade i Novembarske povelje zaslužnima i „zaslužnima“. Utisak je da je posljednjih godina sve više ovih drugih.

Jedan od ovogodišnjih laureata Novembarske povelje jeste i vladika bački Irinej Bulović. Par je tu stvari zanimljivih, ali najupadljivija je ona najaktuelnija – on i kolega mu sveštenik jedini nijesu nosili maske na uručenju priznanja. Nije to sigurno nikoga iznenadilo jer je čovjek radio samo ono što inače radi – inatio se. Da može kako hoće potvrđuje i to što mu, iako je po protokolu sjedio baš pored načelnice Infektivne klinike Kliničkog centra Vojvodine koja, ona nije skrenula pažnju na to da nema masku, a tako nešto nije se usudio da učini ni gradonačelnik Miloš Vučević, iako je i sam poštovao mjere i nosio masku. Vladici je, očigledno, dozvoljeno ono što običnom građaninu nije.

Vladika bački Irinej Bulović dobio je Novembarsku povelju grada Novog Sada za doprinos “obnavljanju religijskog života, razvoj duhovnosti i plodan naučno-bogoslovski, književni, prevodilački i prosvjetiteljski rad”. Nepoznati su ostali kriterijumi komisije koja je ovo sročila, ali blagosiljanje vode iz cistijerne JKP “Vodovod i kanalizacija”, zbog čega je Novi Sad bio predmet podsmijeha i sprdnje diljem regiona ili uvođenje slava javnim komunalnim preduzećima u sekularnoj državi upravo je suprotno od prosvjetiteljstva. To je juriš u srednji vijek.

Mada, možda se u prosvjetiteljstvo računa javni, za sada još uvijek samo verbalni, linč koji vladika redovno promoviše u eparhijskim saopštenjima, a koja upućuje svima koji se usude da komentarišu neku od brojnih brljotina koju on i nevladina organizacija čiji je predstavnik čine. „Autošovinistička histerija“, “mrzitelji crkve božje”, “mediji sa soroševskog spiska” samo su neki od termina kojima vladika, valjda, svakodnevno razvija duhovnost. Dok u njegov naučno-bogoslovski rad vjerovatno spada progon nastavnika Bogoslovskog fakulteta, na šta mjesecima unazad upozoravaju čak i članovi SPC.

Fer je što na Dan oslobođenja Novog Sada vladici nije pripala Oktobarska nagrada, jer on ne propušta da u svojim javnim istupima iskazuje izrazito antikomunistički i nacionalistički stav. Zapravo, jedina prilika kada javno govori o nekom datumu iz Drugog svjetskog rata jeste tragična Novosadska racija. Ali i nju nerijetko zloupotrebljava i politizuje, dijeleći gradske vlasti na podobne i nepodobne. Kad grad vode oni koji mu nijesu bliski, onda dolazi do problema u komunikaciji, pa i odvojenih komemoracija, dok u slučaju kada s vlastima dijeli ideologiju sve pršti od simfonije.

Za vladiku se tokom posljednjih godina vezuju brojne, nikad javno demantovane, čaršijske priče – od protjerivanja Zmajevih dječjih igara do uništavanja Remedovog murala “Jedina istina“. Čaršijska priča nije da su se 7. oktobra 2007. godine, kada su Goran Davidović i oni pokušali da organizuju neonacistički marš ulicama Novog Sada, pripadnici kasnije zabranjene klerofašističke organizacije Obraz okupili baš u porti Saborne crkve, neposredno kraj Vladičanskog dvora. Odatle su, spriječeni kordonom policije da provociraju okupljene antifašiste, marširali centralnim ulicama Novog Sada “šireći hrišćansku ljubav” parolama podrške ratnim zločincima Karadžiću i Mladiću. Irinej nije tada ni riječ prozborio. Ali se zato hrabro obračunavao sa predstavama, festivalima, koncertima, izložbama, kobasicijadama, novinarima, političarima…

Ima zaista i jedan lijep detalj u cijeloj priči – vladika Irinej reče da će novčani dio nagrade biti proslijeđen dobrotvornoj ustanovi Eparhije bačke za realizaciju projekta Narodne kuhinje koja će uskoro biti otvorena. Šteta je samo što nije otvorena još prije 30 godina, kada je nesrećnika bilo daleko više, a kada su popovi, umjesto da im pomažu, drugovali s Arkanima i ostalim zločincima, i dan danas ih pravdajući i rehabilitujući. Treba pozdraviti svaki dobar potez. Još stotinak sličnih, pa će nagrada možda, s naglaskom na možda, i biti zaslužena.

A o značaju Dana oslobođenja za političare na vlasti i njihove inspiratore poput pomenutog vladike dovoljno je podsjetiti da je Novi Sad nekada imao Bulevar 23. oktobra. Devedesetih, kada je ta ekipa, koja dijeli Irinejev svetonazor, po prvi put zajahala ovu zemlju i pokrenula svoj nacionalistički i revizionistički pir, taj naziv je izbrisan. Biće, valjda, snage i pameti da se ponovo vrati. Za to nam je potrebno neko novo oslobođenje, prije svega mentalno. Moramo da shvatimo da su ti ljudi nedostojni i da ne bi trebalo da budu tu gdje jesu i rade to što rade. To je najmanje što možemo da učinimo za ovaj grad, za našeg narodnog heroja.