- Izvještaj Evropske komisije potvrđuje da Crna Gora formalno ima pluralističko medijsko okruženje i pravne garancije za slobodu izražavanja. Ipak, nepotpuna imenovanja ključnih regulatornih tijela, uključujući Savjet AMU i rukovodstvo RTCG, usporavaju primjenu zakona i narušavaju regulatornu nezavisnost, ocjenjuju iz NVO 35mm, komentarišući Izvještaj EK o napretku Crne Gore.
Incident iz avgusta u Beranama, kada su novinari fizički i verbalno napadnuti tokom profesionalnih zadataka, pokazuje da deklarativna “nulta tolerancija” ostaje mrtvo slovo na papiru, poručili su.
- Zaključak je jasan: zakonski okvir postoji, ali bez depolitizovanih regulatora, efikasnog pravosudnog odgovora i funkcionalne zaštite uredničke nezavisnosti, pluralizam ostaje deklarativan i ugrožava kredibilitet pregovaračkog procesa - smatraju u ovoj NVO.
Ljudska prava – Poglavlje 23 i Poglavlje 24
Komisija konstatuje da je pravni okvir uglavnom uspostavljen, ali da sprovođenje ostaje neujednačeno i nedovoljno, posebno u pogledu pristupa pravdi i zaštite ranjivih grupa, navode iz NVO 35mm.
- Romi i Egipćani i dalje žive u segregiranim naseljima, značajan problem je nedostatak lične dokumentacije što onemogućava ostvarivanje drugih prava, prijave diskriminacije u praksi su slabo iskorišćene i teško dostupne. Prava osoba sa invaliditetom i LGBTIQ zajednice formalno su zaštićena, ali diskriminacija, stigmatizacija i nasilje su i dalje prisutni, a participacija u javnom i političkom životu minimalna. Rodna ravnopravnost i zaštita žena i djece od nasilja su zakonski regulisani, ali policijska i pravosudna reakcija ostaje slaba, a kapacitet podrške žrtvama ograničen. Izvještaj potvrđuje da formalni zakoni bez funkcionalne implementacije ne mijenjaju stvarni položaj građana; zaštita ljudskih prava ranjivih i marginalizovanih grupa ostaje presudan indikator ozbiljnosti institucija - navode u saopštenju.
Digitalna prava i informatičko društvo – Poglavlje 10 i DSA/AI regulative
- Pozdravljamo početak rada na usklađivanju sa Evropskim aktom o slobodi medija (EMFA), Aktom o digitalnim uslugama (DSA) i regulativom u oblasti vještačke inteligencije, koji postavljaju visoke standarde za zaštitu uredničke nezavisnosti i digitalnih prava. Ipak, digitalna transformacija u praksi pokazuje ozbiljne nedostatke: elektronske usluge često su samo preslikane birokratske procedure, korišćenje e-lične karte je otežano, a nedostatak međuinstitucionalne koordinacije dodatno usporava procese.
Usklađivanje sa NIS2 (evropska direktiva o sajber sigurnosti) predstavlja pozitivan korak, ali ključne strukture, uključujući Agenciju, još nijesu funkcionalne, a jaz u zaštiti podataka ostaje značajan. Dodatni izazov predstavlja činjenica da se zakoni usvojeni prošle godine već ponovo otvaraju za izmjene, prije nego što su dali konkretne rezultate - dodaju u saopštenju.
Zaključak:
Crna Gora ima formalni pravni okvir za slobodu medija, ljudska prava i digitalnu transformaciju, ali stvarni napredak blokiraju nedosljedna primjena, institucionalna slabost i politička kontrola, zaključuju iz 35mm.
- NVO 35mm smatra da bez depolitizovanih regulatora, funkcionalne zaštite uredničke nezavisnosti, efikasnog odgovora na diskriminaciju i napade na novinare, te funkcionalnije zaštite prije svega ljudskih prava kako u fizičkom tako i u digitalnom prostoru, napredak ostaje deklarativan. Ako Crna Gora ne podigne ambiciju sa “zakon imamo” na “zakon se dosljedno primjenjuje” rizikuje temeljni uslov za kredibilitet cijelog procesa pristupanja EU – vladavinu prava - zaključuju u saopštenju.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR