CNP: In memoriam - Sreten Perović

S dubokim poštovanjem i zahvalnošću, Crnogorsko narodno pozorište se oprašta od književnika Sretena Perovića, dvostrukog dobitnika Trinaestojulske nagrade, istaknutog kulturnog stvaraoca, počasnog člana i dugogodišnjeg predsjednika Savjeta Crnogorskog narodnog pozorišta, koji je preminuo juče u Podgorici u 94. godini.

Sreten Perović, jedan od vodećih crnogorskih intelektualaca, bio je pjesnik, dramski pisac, esejista, prevodilac, književni istoričar i kritičar, antologičar, teatrolog i enciklopedista, začetnik poslijeratne književne i pozorišne kritike. Kroz pozorišne kritike koje je objavljivao preko tri decenije u Susretima i Pobjedi, te kao autor vrijednih teatrološka izdanja, Perović je dao nemjerljiv doprinos razvoju teatrologije i ukupne pozorišne scene u Crnoj Gori, a sa pozicije predsjednika Savjeta Crnogorskog narodnog pozorišta unaprjeđenju djelatnosti i rada nacionalnog teatra. U okviru edicije „Zetski dom“ Crnogorskog narodnog pozorišta, 2014. godine priredio je izdanje „Crnogorci na sceni“ (dramska književnost, teatrološki spisi, pozorišna kritika 1957-2007). Njegova drama „Ukradeno proljeće“ izvedena je na sceni CNP-a 1958. godine (rd. I. Nikolić). Perović je status počasnog člana CNP-a stekao 1999. godine, a predsjednik Savjeta Crnogorskog narodnog pozorišta bio je od 2003. do 2014. godine.

Sreten Perović je rođen 15. februara 1932. godine u Podgorici. Diplomirao jugoslovensku i svjetsku književnost 1956. godine u Beogradu. Za vrijeme studija bio je jedan od pokretača i urednika književne revije Vidici i predsjednik Književnog kluba studenata Beogradskog univerziteta. Radio je kao profesor u Srednjoj tehničkoj školi u Podgorici, bio je urednik časopisa Susreti i urednik u „Grafičkom zavodu“ (odnosno „Pobjedi“), jedan od uređivača edicija Luča. Bio je urednik i direktor Leksikografskog zavoda Crne Gore (do ukidanja 1991), generalni sekretar i višegodišnji predsjednik Crnogorskog PEN centra.

Neka od njegovih objavljenih djela su: Zvuci daljine, pjesme, Beograd (1951); Mramorno pleme, pjesme, Cetinje (1955); Seanse, pjesme, (1958); Žedni sat, pjesme (1960); Ukleti hram, poema (1962); Korida, pjesme (1964); Antologija najlmađe crnogorske lirike 1960-1970, Titograd (1971); Lesendro, Titograd (1972); Živi vjetar, kritike (1975); Crnogorska poezija, antologija, Struga (1984); Savremena drama i pozorište u Crnoj Gori, Novi Sad (1987); Ogledi i eseji, Nikšić (1990); Put u daleke duše, pjesme (1997); Makedonija ekumena, Skoplje (2006).

Bio je član Dukljanske akademije nauka i umjetnosti i Makedonske akademije nauka i umjetnosti i urednik Crnogorske enciklopedije, član Crnogorskog društva nezavisnih književnika i Matice crnogorske.

Dobitnik je dvije Trinaestojulske nagrade, 1961. za knjigu Žedni sat i 1970. godine za priređivanje biblioteke Luča sa B. Banjevićem i M. Stojovićem, i drugih značajnih književnih i društvenih nagrada u Crnoj Gori i bivšoj Jugoslaviji, među kojima su: dvije Nagrade UKCG: 1958. i 1977.godine; Prvo „Zlatno pero” Međunarodnog žirija prevodilaca, Tetovo, 1972; Nagrada željezare Sisak za knjigu godine u Jugoslaviji, 1976; Nagrada „Risto Ratković”, 1976; Nagrada „19.decembar”, Titograd, 1986; Nagrada „Književno žezlo”, Skoplje, 2004; Nagrada „Duhoven voin”, Makedonski duhovni konaci, Struga, 2006), Internacionalne nagrade za poeziju Evropskog fonda i Internacionalne akademije „Mihai Eminescu“ (2012), Zlatne medalje „Blaže Koneski“ Makedonske akademije nauka i umjetnosti (2013).

Njegova bogata i raznolika stvaralačka karijera, predano angažovanje na polju književnosti i teatrologije, kao i neumorna posvećenost afirmaciji crnogorskog identiteta, kulturnog nasljeđa i Crnogorskog narodnog pozorišta, ostaće trajno svjedočanstvo izuzetnog doprinosa našem društvu i umjetnosti. 

Crnogorsko narodno pozorište upućuje porodici izraze najdubljeg saučešća.