Palestinski zavod za statistiku objavio je na Svjetski dan naselja podatke koji pokazuju razmjere stambene krize u Palestini, gdje je više od 190 hiljada zgrada u Pojasu Gaze oštećeno u dvije godine izraelske agresije, dok se preko dva miliona Palestinaca suočava s prisilnim raseljavanjem i teškim uslovima stanovanja pod okupacijom.
Saopštenje koje je ovim povodom dostavila Ambasada Palestine u Crnoj Gori prenosimo u cjelosti:
Svjetski dan naselja, koji se obilježava prvog ponedjeljka u oktobru svake godine, pruža priliku za razmišljanje o uslovima stanovanja i isticanje izazova i prilika s kojima se gradovi suočavaju.
Ovom prilikom, Palestinski centralni zavod za statistiku predstavlja ključne pokazatelje o uslovima stanovanja u Palestini, bacajući svjetlo na trenutne izazove s kojima se suočavaju Palestinci usred dvije godine uzastopnog izraelskog genocidnog rata od 7. oktobra 2023. godine.
Izraelska okupacija širi krug uništenja: masovno povećanje broja oštećenih zgrada u Pojasu Gaze kao rezultat brutalne agresije
Broj oštećenih zgrada kao rezultat izraelske agresije na Pojas Gaze od 10.07.2023. do 07.08.2025. dostigao je 190.115 zgrada, uključujući 102.067 potpuno srušenih zgrada; dvostruko više u odnosu na prvu godinu izraelske agresije, dok je broj umjereno oštećenih zgrada iznosio 41.895, a broj oštećenih stambenih jedinica iznosio je oko 330.500 stambenih jedinica.
Palestinci na Zapadnoj obali, uključujući Jerusalimsku pokrajinu, izloženi su povećanom prisilnom raseljavanju
Od oktobra 2023. do 31.05.2025. godine, Izrael je intenzivirao prisilno raseljavanje i konfiskaciju zemljišta širom okupirane Zapadne obale i Jerusalimske pokrajine.
U Masafer Yatti, oko 1.200 Palestinaca suočava se s raseljavanjem nakon što su izraelske vlasti odbile sve građevinske dozvole pod izgovorom "zona vojne obuke", dok izraelski doseljenici u blizini ostaju nepogođeni. Prema OCHA-i, najmanje 6.463 Palestinaca je raseljeno rušenjem, pored dodatnih 40.000 iz izbjegličkih kampova u gradovima Dženin i Tulkarm zbog vojnih operacija.
Pored toga što se preko 2.200 Palestinaca suočava s raseljavanjem zbog nasilja doseljenika i ograničenja pristupa, u istom kontekstu, i prema Komisiji za kolonizaciju i Otpor zidovima, podaci pokazuju da su tokom prve polovine 2025. godine izraelske okupacione snage izvele 380 operacija rušenja, gdje je na Zapadnoj obali srušeno 588 objekata, uključujući 322 naseljena objekta, i grad Jerusalim sa 67 operacija rušenja i 79 srušenih objekata. Ove mjere, koje Palestincima oduzimaju domove i zemlju, predstavljaju kršenje ljudskog prava na stanovanje.
Raseljavanje velikih razmjera usred tekućeg izraelskog rata u gradu Gazi
Od 7. oktobra 2023. godine, Pojas Gaze suočava se s brutalnom agresijom i sistematskim genocidom, što je uzrokovalo masovno prisilno raseljavanje više od 2 miliona ljudi, dok procjene pokazuju da preko milion stanovnika/raseljenih osoba živi u gusto naseljenim šatorskim područjima i u onome što je ostalo od nastanjivih zgrada na sjeveru Gaze.
Snimci Satelitskog centra UN-a između 4. i 15. septembra 2025. godine pokazali su da su hiljade šatora postavljenih na praznim parcelama među ruševinama grada Gaze, duž obale i u manje urbaniziranim područjima sjevera, ili nestale ili im se broj dramatično smanjio.
Međutim, satelit Planet Labs PBC od 15. septembra 2025. godine pokazuje da su šatorski kampovi i dalje razasuti duž obalnog puta južno od luke Gaze, iako je izraelska vojska saopštila da je oko 400.000 Palestinaca evakuisalo svoja mjesta po njenoj obaveznoj naredbi o odlasku, a procjenjuje se da je preko pola miliona još uvijek na sjeveru Gaze.
5% domaćinstava na Zapadnoj obali živi u prenatrpanim stambenim jedinicama
Podaci su pokazali da 5% domaćinstava na Zapadnoj obali živi u stambenim jedinicama sa tri ili više osoba po sobi, a po vrsti lokaliteta: 4,8% domaćinstava u urbanim područjima, 3,6% u ruralnim područjima i 10,5% u izbjegličkim kampovima u 2024. godini.
Podaci su pokazali da je prosječan broj soba u stambenoj jedinici na Zapadnoj obali bio 3,6 soba u 2024. godini (3,6 soba u urbanim područjima i 3,7 soba u ruralnim područjima, u poređenju sa 3,2 sobe u izbjegličkim kampovima).
Pojas Gaze: Više od 85% vodovodnih i sanitarnih objekata i imovine je potpuno ili djelimično van funkcije u Pojasu Gaze
Kao rezultat tekuće izraelske okupatorske agresije, više od 85% vodovodnih i sanitarnih objekata i imovine je potpuno ili djelimično van funkcije i zahtijeva rehabilitaciju koja prelazi milijardu i po dolara, uključujući postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda, postrojenja za desalinizaciju, crpne stanice, bunare, rezervoare za vodu, glavne dalekovode, vodovodne i sanitarne mreže i drugo, tako da udio vode po glavi stanovnika u Gazi ne prelazi polovinu procijenjenih minimalnih humanitarnih potreba u vanrednim situacijama, što je 15 litara po osobi dnevno.
Zbog velike štete koju je pretrpio sektor vodovoda i kanalizacije, cijene vodosnabdijevanja su pale na prosječno 3-5 litara po osobi dnevno.
Smanjenje broja licenciranih stambenih jedinica za 2024. godinu u poređenju s prethodnim godinama
Broj novih i postojećih licenciranih stambenih jedinica za 2024. godinu dostigao je 13.819 licenciranih stambenih jedinica u Palestini, u poređenju sa 18.230 licenciranih stambenih jedinica u 2023. godini, prema administrativnim evidencijama o građevinskim dozvolama u 2023. i 2024. godini.
U palestinskom kontekstu, Svjetski dan habitata ima poseban značaj, jer palestinski narod živi pod preklapajućim izazovima sukoba i prisilnog raseljavanja koji su rezultat okupacije, uz ekonomske pritiske i uticaje klimatskih promjena.
Ovi uslovi sve više opterećuju gradove i urbana područja u obezbjeđivanju adekvatnog stanovanja i osnovnih usluga, posebno usljed širenja gradova i rastućeg stanovništva pod izraelskom okupacijskom kontrolom palestinskih resursa i kapaciteta. Ovaj dan naglašava hitnu potrebu za usvajanjem održivih urbanih rješenja koja uravnotežuju potrebe i stanovnika i raseljenih osoba. Rješavanje stambene krize u Palestini nije samo pitanje neposrednog humanitarnog odgovora, već zahtijeva dugoročnu razvojnu viziju koja osigurava pravo palestinskog naroda da živi dostojanstveno, ima pristup sigurnom skloništu i uživa u prostornoj pravdi koja jača otpornost i stabilnost.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR