Stoti broj časopisa Matica

Izašao je iz štampe stoti broj časopisa Matica. Ovom, zimskom sveskom navršava se 25 godina izlaženja tromjesečne publikacije za društvena pitanja, nauku i kulturu, koju izdaje Matica crnogorska.

Svesku, kako se navodi u saopštenju, otvara temat pod naslovom „Pola vijeka Njegoševog mauzoleja na Lovćenu“ koji sadrži tekstove Ivana Jovovića, Janka Ljumovića, Marka Špadijera, Tatjane Koprivice, Slavice Stamatović Vučković, Predraga Malbaše i Radomira Jurića.

"Prilozi na različite načine osvjetljavaju poluvjekovni jubilej Meštrovićevog Njegoševa mauzoleja na Lovćenu, njegov značaj za izgradnju crnogorske samosvijesti i kontroverze koje do danas prate ovaj kulturni poduhvat. Jedan broj ovih tekstova saopšten je na tribini „Simbol crnogorske samosvijesti“ koju je Matica crnogorska organizovala na Cetinju 18. jula 2024. godine.

U seriji tekstova koji u časopisu objavljuje na globalne teme Bojan Jovanović se ovoga puta bavi lavirintom globalne pravde. O zbrinjavanju izbjeglica i raseljenih lica u Crnoj Gori tokom raspada SFRJ piše Cvetko Pavlović. Pozorišne teme su zastupljene prilozima Janka Ljumovića o Petrovićima i metaistorijskom dramskom pajzažu, Luke Milunovića „Dramski izaz u ranome novovjekovlju“ i Đorđa Sankovića o drami „Otpad“ Ljuba Đurkovića. Njegošologiji su posvećena dva priloga: „Njegoš i muzika“ Vesne Ivanović i Slobodana R. Vukićevića „Kosmički logos je jedini Njegošev Bog“. Borislav Jovanović podsjeća na 110 godina od rođenja Mihaila Lalića.
U obimnom tekstu „Eros i tanatos u djelu Dimitrija Popovića“ Lucija Pušonjić analizira slikarstvo poznatog umjetnika", ističe se u saopštenju.

Dio časopisa koji se bavi istorijom otvara, dodaju iz Matice crnogorske, tekst Novaka Adžića „Crna ruka protiv postojanja države Crne Gore“, a slijede prilozi Nade Tomović o humanitarnom radu ženskih članova Dvora Petrovića, Jelisavete Blagojević i Aleksandra Klarića o V. E. Gledstonu, i Milorada Ćeranića o znamenitim Donjokrajcima. Posebnu pažnju zavređuje tekst Željka Karaule „Štedimlija i književni i politički Zagreb1930-ih godina“.

"Nenad Dragić analizira priloge stranih putopisaca o načinu života i običajima u Crnoj Gori, a Predrag Adžić se bavi slikama Amerike u „Glasu Crnogorca“. Velizar Radonjić je zabilježio jubilej 170 godina škole u Morači", navodi se u saopštenju.

Časopis se završava drugim dijelom obimnog teksta Srđe Martinovića „Crnogorska vojna istorija“.

Kuriozitet jubilarnog broja Matice je, zaključuju, i u tome što je to posljednji broj koji poslije dvedeset pet godina uređivanja potpisuje Marko Špadijer kao glavni urednik. Matica crnogorska je na mjesto glavnog urednika imenovala književnika i bivšeg predsjednika Matice crnogorske Dragana Radulovića.