Načertanije via Varhelji 2020-2022

Za Antenu M piše: Stevan Perović

Načertanije je predstavljao tajni program spoljnje i nacionalne politike Srbije koji je krajem 1844. godine napisao ministar unutrašnjih djela Ilija Garašanin. Garašanin je u dokumentu naveo da buduća srpska država treba obuhvatiti samu Kneževinu Srbiju, Bosnu i Hercegovinu, Crnu Goru i Sjevernu Albaniju. Djelimičan cilj je ostvaren okupacijom Crne Gore 1918. godine. Da je srpska Vrhovna komanda to smatrala okupacijom, dokazuje i naredba  od 19.11.1919. načelnika Generalštaba Srpske komande, vojvode Živojina Mišića, upućene komandantu srpskih trupa u Crnoj Gori.

Ona glasi: "Nastavite najenergičnije i svim sredstvima da na teritoriji koju je naša vojska okupirala uguši svaka agitacija, pa ma od koga ona dolazila. Za to vam stoje na raspolaganju sva sredstva koja možete raspolagati bez ikakvog prezanja".

Iako je protivnik bio mnogo jači crnogorski rodoljubi su se borili do poslednjeg daha za slobodu svoje zemlje. Ta borba je bila svakodnevna sve do 2006. godine i obnove nazavisnosti. Za to treba pomenuti Liberalni savez koji je u jeku srpskog nacionalizma devedesetih godina držao baklju slobode i bio na udaru spskih agentura.

U narednim godina došlo je do raskola u najjačoj političkoj partiji, DPS, đe se sadašnji predsjednik Đukanović distancira od Momira Bulatovića i tu počinje stvaranje današnje moderne Crne Gore. Pritisak srpskih agentura najbolje opisuje formiranje Sedmog bataljona. Sedmi bataljon formiran je kao instrument represije koji je, po političkom planu Slobodana Miloševića, imao za cilj pokoravanje Crne Gore.

U te svrhe poslužila je intervencija NATO-a 1999, kada je mobilisan rezervni sastav u Crnoj Gori. Jedinica je bila pod direktnom kontrolom Beograda. Zabilježeni su brojni slučajevi provokacija sukoba sa stanovništvom, pogotovo sa pripadnicima nacionalnih manjina u područjimaTuzi, Berana, Pljevalja. Posebno su tada bili ozbiljni incidenti u okolini Cetinja. Bivši šef KOS-a Aleksandar Dimitrijević kaže da je Slobodan Milošević tražio da uhapse Mila Đukanovića 1997. godine zbog „trgovine cigaretama“.

Dimitrijević je u intervjuu podgoričkoj „Pobjedi“ govorio o namjeri Miloševića da uhapsi Đukanovića i planovima posebne grupe „Kobre“ upućene 1999. godine u Crnu Goru sa namjerom da izazove „krvoproliće.

Sada, takođe, imamo slučajeve provokacija manjina i veličanje ratnih zločinaca koji su radi realizacije Načertanija i Memoranduma Srpske Akademije Nauka i Umetnosti prolivali krv i sijali sjeme mržnje na Balkanu. Pokušaji da se ponovo pokrene akcija za stvaranje velike Srbije je uveliko u toku ali ovaj put pod drugačijim okolnostima. Sadašnji kreatori velike Srbije su shvatili da nasilnim putem ne mogu ostvariti svoje ciljeve tako da su preko Srpske Pravoslavne Crkve uspjeli da destabilizuju Crnu Goru i postave svoje igrače u državnim institucijama.

Snažnim lobiranjem se radi da se Crna Gora zaustavi na Evropskom putu a to dokazuje i izjava predsjednika Evropskog pokreta u Crnoj Gori. Momčilo Radulović iz Evropskog pokreta smatra da je od značaja i činjenica da je na čelu Direktorata za pregovore o proširenju komesar Oliver Varhelji, koji je na toj poziciji od 2019. godine. Radulović za RSE kaže da evropski komesar za proširenje Varhelji otvoreno lobira za Srbiju u evropskim integracijama:

“Tendencija kočenja Crne Gore a forsiranja Srbije traje već tri godine i sada je očigledno napravljen korak da se to dovede do kraja. U tom smislu treba pogledati istorijat Varheljijevih postupaka. Podsjetiti ću da je na Bledskom forumu o budućnosti i proširenju EU, u septembru, komesar gotovo da nije ni pomenuo Crnu Goru već je u svojim nastupima lobirao za evropske integracije Srbije”.

Pored Momčila Radulovića i profesorica Gordana Đurović navodi lobistu Srbije: “Varhelji je ukinuo direktorat za Crnu Goru koji je bio prvi na sistematizaciji za Zapadni Balkan. Sada je to regionalni direktorat. Šef koji je bio zadužen za Crnu Goru sada vodi regionalne strategije a mi smo ponovo pripojeni Srbiji i opet smo zajedno. Šef je, naravno, koleginica koja je vodila Srbiju od 2015. i koja duboko poznaje situaciju u Srbiji i cijeli taj tim je tim za Srbiju, a Crna Gora je upala kao neki autsajder”.

Dobro je poznato da je komesar za proširenje pod kontrolom Viktora Orbana, premijera Mađarske. Javna je tajna da su lideri Mađarske i Srbije u odličnim odnosima i da imaju zajedničke ciljeve. Korišćenje vakcina diplomatijom Srbija je pokušala da ublaži retoriku i da u očima zapada bude faktor mira i stabilnosti. Kroz vakcina diplomatiju se provlači Srpski svet i negacija svih genocida dok zapadni partneri ostaju nijemi na novu Nečertaniju i agresiju na Crnu Goru i Bosnu i Hercegovinu.

Jedino se može čuti Peter Sijarto, mađarski ministar spoljnih poslova, koji ne vidi ništa sporno u retorici Milorada Dodika, predstavnika Srba u Bih, i navodi da će blokirati svaki vid sankcija Evropsle Unije ka Republici Srpskoj i Dodika. Zima je počela, Ruski gas je Evropi prijeko potreban i pitanje je da li će Evropa biti uz svoje partnere na Zapadnom Balkanu ili će praviti kompromise i biti učesnik u novim Načertanijama. 

Jedno je sigruno, biće ovamo zanimljiva zima.