Vidovdanske zablude dan poslije (VD+1)

Za Antenu M piše: Boban Batrićević

Vidovdan je datum bez posebnog značaja za crnogorsku naciju. Zapravo, „vidovdansko zaveštanje“ za crnogorski narod predstavlja teret prošlosti, lance kolonijalnog odnosa Srbije prema Crnoj Gori, izmaštanu tradiciju. U današnjem hibridnom ratu simbolima, kulturnim nasljeđem i propagandnom stereotipijom, Vidovdan u formi u kojoj ga promovišu Vučićeva i anti-Vučićeva Srbija za crnogorsku naciju znači njenu apsolutnu negaciju. Jučerašnja tri „vidovdanska fenomena“ pokazala su da je vidovdansko-kosovska mitologija najveća kočnica emancipacije Srbije te prijetnja po regionalni mir budući da iz nje izvire negacija postojanja tri Srbiji suśedne nezavisne države.

1. Studentski protesti kao pozornica za velikosrpski nacionalizam: Milo Lompar i „junak s Košara“

„Vidovdanski“ studentski protesti pokazali su juče da se u Srbiji ne vodi borba između demokratske i antidemokratske Srbije, njene evropske i antievropske orijentacije, već između velikosrpske ideje Aleksandra Vučića i velikosrpske ideje njegove opozicije zaogrnute u ruho studentskog pokreta. Da je drugačije, ne bi juče među ključnim govornicima protesta pred više od stotinu hiljada ljudi govorili akademsko strašilo i moralna bijeda intelektualizma, Milo Lompar, niti „junak s Košara“, izmaštane bitke iz vremena agresije Srbije na Kosovo 1999. godine.

Milo Lompar, mrzitelj nesrpskih identiteta, anticrnogorske orijentacije (kao i svaki velikosrbin s korijenima iz Crne Gore), promoter poezije Radovana Karadžića i ideološki uništitelj Njegoševa djela, juče je direktno napao teritorijalni integritet Crne Gore, Kosova i Bosne i Hercegovine. Njegov poziv o „srpskom integralizmu“, nema razlike s Porfirijevim kalemljenjem ideologije „srpskog sveta“ na ideologiju „ruskog sveta“ niti s Vučićevim konceptom pretvaranja regionalnih Srba van Srbije u srpsku dijasporu. Ako je Milo Lompar akademska slika studentskih protesta, bez dileme izjavljujem: Vučić je bolji po Crnu Goru, Kosovo i Bosnu i Hercegovinu.

Drugo, i možda opasnije: stavljanje ratnih veterana u prvi plan protesta, umjesto njihove doskorašnje taktičke zaštitarske uloge, dalo je studentskim protestima baš ono što im ne treba – militantnu sponu s velikosrpskom idejom. Jer nijesu to veterani oslobodilačkih ratova i odbrambenih operacija, već vojnici agresorske vojske umiješane u etničko čišćenje i genocid u BiH, zločine i razaranja Kosova, Hrvatske, pa čak i Slovenije. Izvinite, dragi studenti/kinje iz Srbije, ali baš vi ste trebali da se borite protiv mitova koji su vaše roditelje koštali puno – sankcija, izolacije, cvjetanja kriminala i korupcije te nesagledivog jačanja vaše tajne policije (duboke države), koja trenutno daje oslonac Vučiću. Baš vi ste trebali razbiti iluzije o srpskom Kosovu, jer Kosovo je srpsko samo u glavama srpskih nacionalista, te lažni scenario o „slavnoj bici“ na Košarama. Iskoristiću ovđe dio jednog teksta koji sam s Františekom Šistekom pripremio za objavu:

„'Bitka na Košarama' u nacionalističkoj propagandi apsolutno je predimenzionirana. 'Bitka' je ustvari serija pograničnih čarki i prepucavanja između tadašnje Vojske Jugoslavije i kosovskoalbanskih gerilaca tokom proljeća 1999. godine. Odličnu analizu bitke, njenih interpretacija i razvoja komemorativne kulture, pruža studija Jelene Jovanović, u kojoj autorica kritički dekonstruiše i srpske i kosovskoalbanske instrumentalizacije tadašnjih događaja na granici Kosova i Albanije. Dok je na vlasti u Srbiji bio Slobodan Milošević, tokom rata i neposredno poslije rata, političari i mediji u Srbiji uopšte nijesu označavali događaje kod Košara kao bitku. Košare su u to vrijeme u srpskoj štampi pomenute samo dva puta, i nijesu konceptualizovane kao 'bitka' nego kao 'pogranični artiljerijski napad', tj. 'akt agresije' od strane 'albanskih terorista'. U prvim godinama nakon rata događaji kod karaule Košara karakterisani su kao stvarna bitka, prije svega, u kosovskoalbanskom milijeu, a njene komemoracije su dugi niz organizovane isključivo na kosovskoj strani. Tek vremenom, kako je demokratija u Srbiji ponovo erodirala etabliranjem radikalnog nacionalizma i režima Aleksandra Vučića (bivšeg ministra informisanja u jednoj od Miloševićevih vlada) od 2014, po uzoru na kosovske Albance Vučić je počeo graditi i svake godine sve više razrađivati konkurentni, srpski mit o navodnoj herojskoj bici na Košarama. U decembru 2016, godišnjica bitke na Košarama postala je integralni dio državnog programa proslava godišnjica 'istorijskih događaja iz oslobodilačkih ratova Srbije'.“

To je bio zadatak organizatora vidovdanskih studentskih protesta: suočavanje s prošlošću a ne ponovno podastiranje fatamorgane koja kompletnu regiju drži u ratnoj psihozi. Ipak, nijesu uspjeli da se izdignu iznad miljea rasističke perspektive, zato i ne čudi skandiranje: „S-N-S, Šiptari/Kosovo ste izdali!“.

2. Omantijašene vrane vode taoce na Kosovo

Kao dio antistudentske akcije, srpska duboka država juče je organizovala „pohođenje svetih srpskih mesta na Kosovu“ iz Crne Gore i Bosne i Hercegovine. To je bio dio šireg plana, već više puta oprobanog – izazivanje međunacionalnih nemira na Kosovu. Navodna „brutalnost kosovske policije“ trebala se dovesti u vezu s protestima u Beogradu i Vučić bi imao, ono što uvijek traži – zicer. Da bi „pohođenje“ dobilo duhovni karakter, za to su se potrudile „nindže u crnom“, popovština Crkve Srbije, koju je medijski zastupao podgorički blagoust Šćepanović. Da nijesu htjeli incidente i da Crkva Srbije zaista želi širiti ljubav i pomirenje, naučila bi svoje zavedene sljedbenike da je Kosovo nezavisna država, da ima svoj Ustav i zakone te da oni sankcionišu obilježja i parole koje vrijeđaju teritorijalni integritet i uređenje te zemlje. Ko to ne poštuje – biva priveden, što se juče i dogodilo. Međutim, reakcija kosovske policije bila je profesionalna te je mogućnost za propagandnu eksploataciju od strane Beograda (oba jučerašnja Beograda!) svedena na minimum.

Meni je zaista žao ljudi iz Crne Gore koje kradljivci duša poput Perovića, Šćepanovića i inih, mogu zadojiti mržnjom i lažima da na prelijepi ljetnji dan, umjesto odlaska na more, idu u komšijsku zemlju da je vrijeđaju i da bivaju pritvoreni. Zato ih pitam: da li je ijedan pop uhapšen? Ako jeste, povlačim sve napisano.

3. Mel Gibson i Draža Mihailović

U moru vidovdanskih bizarnosti, juče je osvanula „vidovdanska fotografija“ poznatog glumca Mela Gibsona s pećinskim kaluđerom iz Svete Gore, izvjesnim Nifontom Srbinom. Ko zna Melovu vezu s hrišćanstvom i tradiciju kaluđera Svete Gore, ovu bi vijest doživio kao nešto lijepo i duhovno. No, da se to pretvori u antihrišćanski gadluk i (č)etnofiletizam, potrudio se Nifont pećinski, koji je u svojoj ćeliji zakačio sliku Draže Mihailovića. Na stranu što je Draža ratni zločinac – Nifont je prekršio jedno od načela hrišćanstva: „ne pravi sebi idole“.

Jadni Mel.

Umjesto zaključka

Iskren da budem, srpski problemi me ne zanimaju, tačnije – zanimaju koliko se tiču Crne Gore. Užasno se ośećam kad ljudi iz regije sve manifestacije velikosrpskog ludila poistovjećuju s crnogorskom nacijom. I to se dešava baš zbog onih koji tvrde da su Crnogorci, a natapaju svoje vene vidovdanskim heroinom. Dok se Srbija bori između velikosrpstva i velikosrpstva, zaista se nadam da ćemo pobjeći u Evropsku uniju. To djeluje kao jedini spas od otrova koji se po nama sipa svakodnevno.