Jedan od značajnih evropskih pozorišnih festivala, Beogradski internacionalni teatarski festival – BITEF, našao se pod udarom cenzure režima predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, nakon što je Odbor festivala zabranio gostovanje čuvenog švajcarskog reditelja Mila Raua i izvođenje njegove predstave „Proces Peliko“. Odluka, koja je izazvala oštre reakcije umjetničke direkcije festivala, otvorila je pitanje slobode umjetničkog izraza i autonomije kulture u Srbiji.
Miloš Lolić i Borisav Matić iz Tima umjetničke direkcije 59. pozorišnog festivala BITEF saopštili su da se festival našao pod udarom cenzure Vučićevog režima, jer je Odbor BITEF-a spriječio dolazak švajcarskog umjetnika, poznatog pozorišnog reditelja Mila Raua.
„Odbor festivala odbio je planirani program umjetničke direkcije zbog jednog nepoželjnog umjetnika. Riječ je o presedanu – u kontinuitetu od 58 burnih godina, tokom kojih je umjetnička direkcija uvijek bila odgovorna za program BITEF-a, nemamo zabilježen slučaj da Odbor festivala obustavlja dolazak inostranog gosta u Srbiju“, naveli su Lolić i Matić.
Prema njihovim riječima, protiv programa ovogodišnjeg BITEF-a glasale su izaslanica Sekretarijata za kulturu Grada Beograda Ana Veljković, novinarka Borka Golubović Trebješanin i organizator Srđan Obrenović, dok je predsjednik Odbora, glumac Svetozar Cvetković, bio jedini koji je glasao za usvajanje programa.
„Na sjednicama Odbora nikada nijednom riječju nije raspravljano o temi i kvalitetu selektovane predstave ‘Proces Peliko’ u režiji Mila Raua, niti je uzeto u obzir da je ovo gostovanje ekskluzivitet svjetskih razmjera. Predstava je premijerno izvedena prije svega nekoliko mjeseci, pa bi Beograd bio četvrti grad na svijetu koji je ugošćuje – poslije Beča, Avinjona i Lisabona“, kazali su Lolić i Matić.
Oni su dodali da većinu članova Odbora nije zanimalo ni to što je gostovanje ove predstave rezultat saradnje BITEF-a i Bečkog festivala (Wiener Festwochen), jednog od najrelevantnijih teatarskih okupljanja u Evropi, niti posljedice koje bi prekid višemjesečnih pregovora mogao imati po ugled festivala koji se decenijama gradi kao najznačajniji u Srbiji.
Lolić i Matić podsjetili su da je Milo Rau prošle godine, na otvaranju BITEF-a, održao govor u kojem je govorio o ekološki štetnom rudarenju širom svijeta, pa i u Srbiji. Taj govor, prepun citata iz istorije pozorišta i drame, mediji navode kao mogući razlog zbog kojeg je Sekretarijat za kulturu Grada Beograda ove godine prepolovio budžet festivala i odlučio da ne produži mandat dosadašnjoj umjetničkoj direkciji.
„Nismo željeli da odustanemo od programske cjeline na kojoj se radilo mjesecima, jer bi to značilo saučesništvo u urušavanju autonomije umjetničke direkcije i samih postulata festivala. Progresivan i društveno provokativan festival poput BITEF-a mora biti relevantan akter u vremenu istorijskih previranja“, poručili su Lolić i Matić.
Objašnjavajući koncept ovogodišnjeg programa, oni su naveli da je tematski okvir BITEF-a sistemsko nasilje – od policijskog i ekonomskog, do rodno zasnovanog i seksualnog.
„Dvojici vodećih glasova svjetskog teatra (Milo Rau i Romeo Kasteluči) suprotstavljamo naše mlade stvaraoce koji tek dolaze – Andreju Kargačina, Anu Janković, Aleksandra Zaina i kolektiv Akcioni odbor studenata Fakulteta dramskih umjetnosti. Ovi mladi, zakinuti glasovi spremni su da preispitaju ukočene pozorišne forme, nametnute identitete i samu poziciju autorstva, odlučni da se odupru represivnom sistemu“, kazali su.
Na kraju su naglasili da ne prihvataju stav Odbora festivala da reditelj Milo Rau, kao ni bilo koji svjetski umjetnik, može biti persona non grata upravo na BITEF-u.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR