Fondacija Sveti Petar Cetinjski u saradnji sa Filozofskim fakultetom i Centrom za geopolitiku organizovala je okrugli sto: "Crnogorska 1918", povodom sto godina od Podgoričke skupštine.
Cilj skupa je, kako su saopštili organizatori da se iz različitih uglova problematizuje proces ulaska Crne Gore u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca, a posebno Podgorička skupština, na kojoj je donijeta odluka da se crnogorska država pripoji Kraljevini Srbiji i detronizuje vladajuća dinastija Petrović- Njegoš.
Istina o Podgoričkoj skupštini je nesumnjivo utvrđena, ali i pored svega ta istina nije dovoljno poznata crnogorskim građanima, kazao je reditelj Željko Sosić na okruglom stolu "Crnogorska 1918".
Sošić odbacuje tvrdnje pojedinih da je naš indetitet nestabilan i nedovršen.
"Naš problem nije nedovršeni indentitet, već neznanje. Kada sam počeo da proučavam istoriju, prilikom rada na seriji "Božićni ustanak" bio sam zapanjen prvo sopstvenim neznanjem, a onda emitovanja serije glavni utisak koji sam dobijao od gledalaca bila je zapanjenost da se o tom periodu jako malo, ili uopšte ne zna ništa", kazao je Sošić.
Jedino se, dodaje znanjem možemo braniti od manipulacija i apsurdnih tvrdi da nijesmo to što jesmo, ili da uopšte ne postojimo.
Sošić ističe i da smo i danas u hladnom ratu sa velikosrpskim nacionalizmom na svim nivoima.
"I danas kad treba rušiti državu Crnu Goru logistika i izvršioci dolaze iz Srbije. Sudbina malih je da se brane i da nikada ne zaborave istinu o sebi i tragedijama iz svoje prošlosti, a jedna od takvih je tzv. Podgorička skupština".
Sošić je pričao i o uticaju filma i serija na istorijske događaje.
''Uzmimo za primjer film "Hrabro srce" koji je dobio preko pet Oskara. Taj film je istorijski potpuno netačan a opet ljudi koji su ga gledali smatraju da su se stvari tako odigrale jer ne čitaju istoriju. Realizacija filma ili serije na ovakvu temu bi u Crnoj Gori zasigurno okupila preko 200.000 ljudi na jednom mjestu i smatram da je taj put u današnjem vremenu jedini način da se adekvatno i na najbolji način plasira, istinita, prava strana istorije'', istakao je Sošić.
Analiza udžbenika od 1945. do 2006, kojom se bavio istoričar Petar Glendža pokazala je da je nedopustivo zanemarena Podgorička skupština kao dio crnogorske istorije.
Tek nakon 2002. crnogorska istorija zauzimala tek oko 10 odsto ukupnog sadržaja.
A sve se to zbiva pod uticajem političko- ideoloških matrica, ali i zbog, kako ističe Glendža ogromne količine neznanja.
" Ako bi se statistički posmatrali zastupljenost nacionalne istorije u udžbenicima za istoriju, onda bi mogli zaključiti da dio crnogorske populacije, koja danas ima preko 43, 44 godine imao je ukupnu dostupnost sadržaja nacionalne istorije negdje oko 11,9 odsto, što znači da je svaki deveti list udžbenika koji ima 100 strana se odnosio na sadržaj nacionalne istorije".
Paradoksalno je da se jedan isti trenutak, podatak, činjenice vide na dva različita načina, što je priznaje Glendža sa druge strane tipično za Crnu Goru.
"Da poentiram u jednom rečenici, upravo su istoričari doveli do ovakvog statusa Podgoričke skupštine, njenih uzroka i posljedica, i upravo istoričari u narednom periodu moraju biti bedem odbrane istorijske istine".
Poslanik u Skupštini i istoričar Dragutin Papović napominje u da je ideja Podgoričke skuštine dodatno kompromitovana tokom rata 1941-45 , jer su glavni protagonisti ove ideje u Crnoj Gori uglavnom bili četnički kolaboracionisti i profašisti.
''Komunistička štampa u Crnoj Gori je na početku rata imala zadatak da definiše karatkter Podgoričke skupštine kako bi stvorila svijest kod građana o neophodnosit ponovnog definisanja statusa državne Crne Gore. Tako je u jednom članku Narodne borbe 1941. navedeno da su crnogorski komunisti godinama tražili ravnopravnost crnogorskog naroda. U sklopu propagande protiv crnogorsko-četničkog tabora, crnogorski komunisti su govorili da su to isti ljudi koji su 1918. na poziv beogradske gospode odrubili na stotine glava i bacili crnogorski narod na koljena. Zatim u tekstovima iz komunističke štampe se navodi da su četnički rukovodioci iste stalne palikuće koji su htjeli da opet pale kuće podignute na zgradištima 1918. da opet ubijaju sinove očeva koje su tada ubili'', istakao je Papović.
Papović je naglasio da je za crnogorske komuniste Podgorička skupština bila metafora za zlo.
''Za crnogorske komuniste Podgorička skupština je bila metafora za zlo pa se o jačanju četničkog pokreta u Crnoj Gori u jednom tekstu naveli ''povampirili se kuga i kolera iz 1918.', kazao je Papović.
Istoričar Boban Batričević podsjeća i na korišćenje Njegoševog lika i djela u kontekstu priključivanja Crne Gore Srbiji 1918. U obzir treba, ističe uzeti okolnosti koje su vladale pred samu Podgoričku skupštinu.
"Svjesna činjenice da kontroverzno ujedinjenje Crne Gore i Srbije može izazvati dublju političku krizu u zemlji, nova vlast preko Njegoša pokušava retorički amortizovati novonastalo stanje. Montažom vladičinih stihova između redova dnevnopolitičkih potreba ostalim Južnim Slovenima poslata je poruka da dinastija Karađorđević jedina kadra da "varvarske lance sruši"...."
Jedan od govornika okruglog stola bio je Slobodan Čukić koji je zapitao:
"Hoćemo li se zaustaviti na formulaciji da je Podgorička skupština bila nelegalna i nelegitimna i zažmurimo pred činjenicom da je u naredne dvije godine došlo do punog ili djelimičnog genocida nad crnogorskim narodom. Po današnjim mjerilima bio bi to genocid a njegovi izvršioci bi bili procesuirani bez ikakve sumnje pred međunarodnim sudom pravde u Hagu - Živojin Mišić, Nikola Pašić i Aleksandar Karađorđević'', kazao je Čukić.
Poslanik DPS-a Nikola Rakočević poručio je da se istorija mora poznavati i prethodno vrednovati bez kompleksa i bez obzira na one koji agresivnošću svog neznanja ili nacionalizma tu temu drže stalno otvrenom jamom crnogorske države.
" E, zato je i ovaj današnji skup i svaki srodan doprinos emancipovanju naše samosvijesti i oslobađanju od nametnutih nam često krivotvorenja i ponižavanja u političkoj i pseudonaučnoj praksi velikosprskih ideologa koji od Garašaninovih Načertanija pa do budvanskih bilborda - nemaju drugog sna niti cilja nego ukinuti Crnu Goru", kazao je Rakočević.
Drugi skup o Podgoričkoj skupštini biće održan u novembru.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR