Piše: Vladimir Jovanović
Pravoslavna ohridska arhiepiskopija – ogranak Crkve Srbije (SPC) u Śevernoj Makedoniji, na čijem je čelu arhiepiskop Jovan Vraniškovski, jutros je u objektu na privatnome imanju u Bitolju, a u prisustvu dvadesetak drugih klirika i vjernika, orgnizovala proslavu u kojoj je učestvovao Antonij Pakanič, mitropolit borispoljsko-brovarski ogranka Ruske pravoslavne crkve u Ukrajini (UPC-MP). Događaj je, izgleda, shvaćen u Vaseljenskoj Majci-Crkvi kao nova, velika provokacija.
Antonij je autor nekih od najgnusnijih izjava na račun patrijarha Vartolomeja u akutnome sporu i raskolu između Vaseljenske i Moskovske patrijaršije. Skupa s drugim kliricima iz UPC-MP, te predstojateljem ove ruske jurisdikcije mitropolitom Onufrijem Berezovskim, Pakanič je u februaru prošle godine doputovao u Podgoricu i bio učesnik tzv. prtotestnih litija predvođenih Amfilohijem Radovićem. Vartolomej ili Sinod Vaseljenske Majke-Crkve, nikad nijesu podržali tzv. protestne litije Crkve Srbije (SPC) u Crnoj Gori.
Antonij Pakanič je docnije prisustvovao Amfilohijevoj sahrani, a 4-5. septembra o.g. je opet u Crnoj Gori, kao član delegacije UPC-MP tokom nasilnoga ustoličenja Joanikija Mićovića na Cetinju.
Crkva Srbije je saopštila da je jutros u Bitolju „proslavljen praznik Svetoga Jovana Zlatousta – imendan njegova blaženstva arhiepiskopa ohridskoga i mitropolita skopskoga g. Jovana”, a da je Antonije Pakanič „pročitao i pozdravno slovo blaženjejšega mitropolita kijevskoga i sve Ukrajine Onufrija, te arhiepiskopu Jovanu Vraniškovskom uručio arhijerejske insignije i ikonu sabora svetih iz Kijevo-pečerske lavre”.
Ceremoniji u Bitolju, saopšteno je, prisustvovao je i episkop marčanski Sava Bundalo, koji je jedan od vikara patrijarha Srbije Porfirija-Prla Perića.
„Slavljenik”, arhiepiskop Jovan Vraniškovski, etnički Makedonac, nekadašnji jerarh Makedonske crkve koji je prebjegao pod jurisdikciju Srba, gošćen je u Rusijii i saopštava pro-ruske stavove. Još 2019, Vraniškovski je tvrdio: „Carigradska patrijaršija je ta koja je dala jurisdikciju SPC nad teritorijama današnje Śeverne Makedonije, a sada nema nikakva razloga da tu jurisdikciju dovodi u pitanje”. Vraniškovski je prošle jeseni za „Blic” rekao: „Ako bude priznata autokefalija Makedonskoj pravoslavnoj crkvi od strane Carigradske patrijaršije, to naravno ne može biti bez revizije tomosa iz 1922. godine”.
Danas se, povodom ceremonije u Bitolju, oglasio i arhimandrit Romanos Anastasiadis, klirik Vaseljenske patrijaršije s Krita:
„Dvadesetak osoba u sobi – je li to pastva Patrijaršije Srbije u Śevernoj Makedoniji? Zločin koji je tamo počinjen, zbog jeretičkoga srpskoga nacionalizma, mnogo je veći nego u Ukrajini. U Ukrajini su bar vjernici ugrubo podijeljeni na dvije strane, od kojih svaka ima nekoliko miliona pastve. U Skoplju je velika pravoslavna većina (skoro svi) prinuđena da decenijama živi u raskolu. A mi da njegujemo mržnju nezahvalnih Srba? Ovo glavno crkveno pitanje mora se odmah riješiti. Carigradska Velika Majka-Crkva više ne može da ne odgovori na apele svoje krštene đece u Śevernoj Makedoniji. Ni nacionalizam, ni nepravoslavni kompromisi na obje strane, ne mogu opravdati ovaj gnusni zločin nad stotinama hiljada duša. Dosta je kapitulacije s đavolom i njegovim instrumentima u Rusiji i Srbiji”.
„Antena M” je ranije danas prenijela ocjene vjerskoga analitičara Branka Đorđevskoga iz Skoplja da je proces priznavanja autokefalije Crkvi Śeverne Makedonije od strane Vaseljenske Majke-Crkve u poodmakloj fazi i da se mogu očekivati i konkretna rješenja. „Zašto mnoge manje pravoslavne crkve, poput Poljske pravoslavne crkve, Pravoslavne crkve Češke i Slovačke, s znatno manjim brojem pravoslavnih vjernika, imaju autokefalni status, a Makedonska, Ukrajinska i Crnogorska crkva da nemaju”, rekao je Đorđevski (vidi link dolje).
Tomosom Vaseljenske Majke-crkve o autokefaliji iz 1922. jurisdikcija Crkve Srbije i sada je priznata za teritorije odavno nepostojećih Kraljevine SHS ili SFR Jugoslavije. Makedonija i Crna Gora su međunarodno priznate države. Prema crkvenim kanonima, granice pomjesnih crkava se poklapaju s državnim granicama. Crkva je vječna, ali su se granice crkvenih jurisdikcija tokom dva milenijuma mijenjale.
Ukoliko Vaseljenska Majka-Crkva odobri autokefaliju za Crkvu u Makedoniji, to će, dakle, značitii reviziju granica jurisdikcije koju sada ima Crkva Srbije, a naznačene su u tomosu iz 1922. godine i poklapaju se s bivšim državnim granicma nepostojeće Jugoslavije. Tim tomosom Vaseljenska Majka-Crkva – a na temelju, ne striktne primjene crkvenih kanona, nego ikonomije (oportuniteta) – priznala je i „ujedinjenje” autokefalne Crnogorske pravoslavne crkve u dvije godine ranije stvorenu Avtokefalnu Ujedinjenu srpsku pravoslavnu crkvu Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca. Isti princip – nezavisna država = nezvisna crkva – sada važi i za Makedoniju i Crnu Goru.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR