Monstat demantovao navode o precijenjenom BDP-u Crne Gore

Uprava za statistiku Crne Gore (Monstat) saopštila je 17. septembra 2025. godine da su netačni navodi da je bruto domaći proizvod (BDP) u prethodne tri godine precijenjen za 625 miliona eura, ističući da je riječ o pogrešnom tumačenju podataka i da zvanične revizije pokazuju prosječan rast BDP-a od 1,5 odsto, odnosno 310,9 miliona eura.

Njihovo reagovanje objavljeno ovim povodom prenosimo u cjelosti

Reakcija na tekst "Za tri godine BDP Crne Gore precijenjen za 625 miliona eura zbog nerealnih zaliha’:

Tvrdnja iz pomenutog članka da je bruto domaći proizvod (BDP) Crne Gore u poslednje tri godine “precijenjen za 625 miliona eura” – netačna je i zasniva se na pogrešnom tumačenju podataka. Autor teksta izvodi zaključke oslanjajući se samo na jednu potrošnu kategoriju BDP-a, što je metodološki neispravno.

Prema zvaničnim podacima i sprovedenoj velikoj (benčmark) reviziji nacionalnih računa, ukupni BDP Crne Gore u poslednje tri godine prosječno je povećan za 1,5%, odnosno za 310,9 miliona eura u apsolutnom iznosu.

Tabela 1. BDP u tekućim cijenama za period 2022-2024.god.

*preliminarni podatak na osnovu kvartalnog obračuna BDP-a

Velika revizija u 2025. godini i usklađivanje obračuna BDP-a sa Evropskim sistemom nacionalnih računa, rezultat je novih izvora podataka, metodoloških unapređenja i primjene nove klasifikacije individualne potrošnje prema namjeni COICOP 2018.

Novi izvori podataka uključili su podatke iz Popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2023, Popisa poljoprivrede 2024 i administrativne izvore podataka. U cilju poboljšanja tačnosti i konzistentnosti nacionalnih računa, metodološka unapređenja su postignuta u obračunu kategorije potrošnje neprofitnih institucija koje pružaju usluge domaćinstvima (NPISH), imputirane rente i prilagođavanja za iscrpnost (neobuhvaćena ekonomija).

U okviru metodoloških unapređenja, izvršen je poseban obračun finalne potrošnje neprofitnih institucija koje pružaju usluge domaćinstvima (NPISH) kao posebne potrošne kategorije. Ova promjena je povećala nominalni BDP za 1,4%, dok je kategorija “Promjene u zalihama” istovremeno smanjena za isti iznos.

Važno je naglasiti da je potrošna kategorija “Promjene u zalihama” podložna revizijama, jer sadrži i tzv. statističku razliku između rezultata dobijenih primjenom proizvodne i potrošne metode obračuna. Upravo zato, njeno izolovano posmatranje dovodi do pogrešnih zaključaka.

Napominjemo da su podaci BDP-a, i prije i nakon revizije, u skladu sa ESA2010 metodologijom. Tvrdnje o “precijenjenom BDP-u od 625 miliona eura” netačne su i stvaraju pogrešnu sliku o stanju crnogorske ekonomije.