Na Žabljaku se i danas često priča o vremenu prošlom. O nastanku grada sa sadašnjim nazivima na „temeljima“ Anova i Varezine vode. O prvim skijama i skijašima i planinarima. O legendama i toponimima. Prvim filmovima, dokumentarnim ili igranim, koji su ovdje snimani i njihovim glavnim junacima i statistima. O počecima splavarenja, teškom životu ovdašnjih ljudi.
Izblijeđele fotografije tih vremena povod su pričama koje kod sve manjeg broja savremenika izazivaju sjetu i emocije a kod novijih generacija pažnju, čuđenje i nevjericu
Gledajući fotografije iz 1939. godine, na kojima su kadrovi ove durmitorske varošice, ide priča o parnoj centrali koja je osvjetljavala Žabljak, kažu, prije nego što su zasijale sijalice u Budvi.
I o tome kako je Mihailo Šibalija „preduhitrio“ tadašnjeg suverena kraljevine SHS, pobratima, Aleksandra Karađorđevića prilikom posjete ovom kraju pred Drugi svjetski rat, i narodu saopštio da će se na Žabljak „dovesti put“ ali je uz to izgrađen legendarni most na Tari.
Već požutjele crno-bijele slike svjedoče o tim i kasnijim vremenima, po mnogima svijetlim, jer su svjedok vremena početka razvoja kako saobraćajnog tako i turističkog.
Priča iznad svih ovih, mnogima je nevjerovatna da su na Žabljaku nakon Drugog svjetskog rata postojala dva aerodroma.
Onaj u Njegovuđi, istorijski poznat po tome da je na travnato polje sletjela Vojna misija iz Engleske kako bi se uvjerila i Čerčilu raportirala ko se za koje ciljeve bori na ovim prostorima.
Drugi, noviji na Jezerskoj površi koji je trajao do kraja šezdesetih a potom ugašen ne samo zbog toga što nije pratio trend standarda koji su u to vrijeme bili na snazi.
O vremenima, kada su avioni slijetali kod Žabljaku pričamo sa Milenkom Milom Stijepovićem. On je nekadašnji opštinski funkcioner, dugogodišnji direktor turističko-ugostiteljskih preduzeća, do penzionisanja direktor Nacionalnog parka „Durmitor“.
„Aerodrom u Njegovuđi, u civilnoj varijanti radio je samo jedno ljeto, sredinom pedesetih godina prošlog vijeka. Redovan durmitorski gost svakog ljeta bio je general JNA, komandant ratnog vazduhoplovstva Lazarević. Završavajući odmor, zajedno sa oko 20 putnika ukrcao se u DC-3. Poželio je da on bude pilot, sjeo za komande i uzletio ali je, usled promjene smjera vjetra i turbulencija jedva uspio da letjelicu izdigne iznad obližnjeg brda Kučajevica. To je bio i poslednji uzlet aviona sa Njegovuđe, gdje osim travnate piste nije bilo nikakve druge infrstrukture-, priča Stijepović.
On naglašava da lokalno rukovodstvo i Durmitorci na položajima u Republici CG i tadašnjoj državi nijesu sjedjeli skrštenih ruku jer je aerodrom na Durmitoru bio i vojno strateški veoma važan.
„Nakon nekoliko godina, delegacija Opštine bila je u Generalštabu. Puna saglasnost je bila da je aerodrom na ovom prostoru neophodan ali je ostala dilema gdje da se gradi. Na Čarkovom polju, sjeveroistočno od Žabljaka ili na Jezerskoj površi, jugoistočno desetak kilometara pored starog puta prema Šavniku. Prevagnulo je da se gradi na Jezerskoj površi. Poklopilo se to sa gradnjom aerodroma u Surčinu pa je projekat i za žabljački aerodrom uradio arhitekta Lukić. Sredinom šezdesetih urađena je travnata pista dovoljno duga za prihvat 'Daglasa' D-3 ili D-4 koji su primali do 40 putnika.
Motiv više za gradnju tog aerodroma bio je taj što je renomirana francuska turistička institucija 'Klub Meditarenane' insistirao na tome da bi na Žabljaku gradili odmaralište (kasnije Vojno odmaralište) kako bi svoje goste iz odmarališta u Tivtu avionima dovodili na Žabljak i obratno. Istovremeno je i komercijalni direktor JAT-a Dimitrije Kovijanić predložio, a to je prihvaćeno, da funkcioniše komercijalno letovima Beograd-Žabljak- Tivat i obratno, dva puta nedjeljno"-sjeća se Mile Stijepović i dodaje da se do aerodroma morao dovesti asfalt, struja, voda...
Izgrađene su i dvije ambijentalne kućice za prihvat putnika. Na Žabljaku je radio turist-biro u kome su prodavane karte. Kupljen je i autobus koji je, kad nije bilo letova, bio u funkciji turista. Zaposlili smo dosta naroda kaže on.
"Sve do 1969. godine aerodrom je po cijelo ljeto funkcionisao. Uvijek pun, uvijek su po dva leta bila unaprijed rasprodata ali nerijetko su 'problem pravili' građani Nikšića i drugih okolnih opština koji su ugrožavali buking kupujući karte. Bilo je slučajeva da su jedan iza drugog slijetala i po dva aviona, poput dolaska FK Crvena Zvezda, jer u jedan nije mogla sjesti cijela ekipa Miljana Miljanića sa Stručnim štabom i redovnim putnicima"- kaže Stijepović.
„Daglasi“ 1969. godine, u vazdušnim lukama ustupaju mjesto modernijim „Karavelama“ koje na žabljački aerodrom nijesu mogle slijetati.
"Odmah se pristupilo izradi projekta za njegovo proširivanje, izradu betonske piste duge kilometar. Projekat se završio ali se čekalo dvije godine jer je nekome u vojnom vrhu zasmetalo da takav civilni objekat bude ovdje, a ne u Užicu ili Ivangradu. Sujete, lokalizmi ili ko zna šta ostavili su i sad vidljive obrise otpočete piste za slijetanje i uzlijetanje aviona sa Jezerske površi jer je odmah sva građevinska operativa i novac premješteni u Ponikve kod Užica"- zaključuje svoje prisjećanje na sudbinu aerodroma na Žabljaku Mile Stijepović.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR