Tvrdi da je Egzarh!

Piše: Vladimir Jovanović

„Mitropolja.com” i „Svetigora”, internet glasila Mitropolije crnogorsko-primorske Crkve Srbije (SPC) posljednjih nekoliko dana Joanikija Mićovića titulišu i kao – „EGZARH Svetoga trona Pećkog”.

Prema Ustavu SPC, ne postoji nikakav „egzarh”, pa ni „Egzarh Svetoga trona Pećkog”.

Arhijerej Crkve Srbije na Cetinju ima samo i jedino od Beograda priznatu titulu: Mitropolit crnogorsko-primorski.

Manastir Pećka patrijaršija kod grada Peći (Kosovo), koji nastanjuje ženska obitelj, decenijama je stavropigija Patrijarha iz Beograda – pod njegovom je direktnom jurisdikcijom. Kao i prethodnici od osnivanja SPC 1920. godine, Porfirije-Prle Perić u svojoj tituli zaista ima i odrednicu: Arhiepiskop pećki.

Međutim, da je „Egzarh pećki” tvrdio je i Amfilohije Radović, iako mu to u SPC nikad nijesu priznavali. Kao ni sada Joanikije Mićović, Amfilohije nije bio nadležni arhijerej za Peć i tamošnji srpski ženski manastir. Ipak, tu titulu je Amfilohije sebi uklesao na nadgrobnoj ploči.

Potom je Crkva Srbije 29. maja o.g ukinula: 1) EPISKOPSKI SAVJET u Crnoj Gori, 2) skupni naziv za eparhije Crkve Srbije u Crnoj Gori – PRAVOSLAVNA CRKVA U CRNOJ GORI, kao i 3) liturgijsku i počasnu titulu ARHIEPISKOPA CETINJSKOGA za mitropolita crnogorsko-primorskoga.

Pećki manastir bio je tokom istorije u dva navrata središte samoupravne Pećke arhiepiskopije („patrijaršije”), podložne Vaseljenskoj patrijaršiji. Pećka arhiepiskopija je 1766. trajno ukinuta, pripojena matičnoj Vaseljenskoj patrijaršiji – i nikad nije obnovljena.

U Srbiji je 1879. osnovana nova autokefalna Crkva sa katedrom u Beogradu. Osnivački tomos SPC je od Vaseljenske patrijaršije dobila 1922. godine. U tom tomosu nema pomena o „obnavljanju Pećke patrijaršije”. Središte SPC je Beograd, a ne Peć.

U međuvremenu, od 1913. godine, nakon pripajanja Metohije Kraljevini Crnoj Gori, Pećki manastir je jedna od tri eparhijske katedre i konsistorije autokefalne Crnogorske pravoslavne crkve, sa katedrom na Cetinju.

Pećka eparhija i konsistorija Crnogorske crkve konačno je ukinuta 1931.

Te godine je u Beogradu i osnovana Mitropolija crnogorsko-primorska, na temelju čl. 12 st. 1 t. 20 i st. 2 Ustava SPC („Službene novine Kraljevine Jugoslavije”, XIII, br. 275).

Provjerljivo je da eparhija crnogorsko-primorska, shodno propisima SPC, nema nikakvu posebnu važnost ili izuzetnost u odnosu na druge njezine eparhije.

Za razliku od Crne Gore, eparhije SPC u Śevernoj Makedoniji imaju od Patrijaršije Srbije 2005. odobrenu AUTONOMIJU, pod skupnim nazivom – PRAVOSLAVNA OHRIDSKA ARHIEPISKOPIJA. Na čelu te autonomne jerarhije je ARHIEPISKOP Jovan Vraniškovski…

Nije li sada, nakon što su mu, između ostaloga, razbili iluzije da će biti i ARHIEPISKOP CETINJSKI, Joanikiju Mićoviću povrijeđena sujeta, pa želi sebi prigrabiti titulu „egzarha” koja de iure ne postoji u njegovoj Crkvi?

Interesantno, kao „Egzarha Svetoga trona Pećkoga” su Mićovića njemu podložni mitropolijski mediji titulisali i u najavi izjesne „međunarodne duhovne akademije” o liku i djelu Amfilohija Radovića koja će se 26-30. jula održati na Miholjskoj Prevlaci kod Tivta.

Skup će, navedeno je, otvoriti protojerej-stavrofor Gojko Perović. Koji se, međutim, kako je dosad bilo uobičajeno, tu ne navodi i u svojstvu „rektora Cetinske bogoslovije”.