Koje je nacionalnosti bila prva radio-telegrafska stanica na Balkanu

                                                                      21. jul 1904.

Crna Gora je tokom svog milenijumskog trajanja povremeno činila civilizacijske iskorake neočekivane za tako malu državu. Nakon štampanja Oktoiha, prve knjige Južnih Slovena pečatane na Cetinju 1494.  godine, samo četiri  decenije poslije izuma Gutenbergove štamparske prese -  crnogorska Knjaževina se ponovo  upisala  na kulturnu mapu Evrope i svijeta 1904. puštanjem u rad prvog  bežičnog telegrafa na Balkanu.

Izgradnju štacije  na brdu Volujica kod Bara, prema ugovoru potpisanom sa crnogorskom knjaževskom Vladom,  finansirao  je pronalazač  bežične radio-telegrafije Italijan Gulijelmo Markoni.  Telegraf, koji je preko San Katalda u italijanskom Bariju Crnu Goru povezao sa svijetom,  registrovan je u Bernu. Pored zvaničnog naziva radio telegrafske stanice “Bar  Volujica”, u registarskom kartonu se navodi da je pozivni znak MAN, vazdušna orijentacija Bar – Bari, domet 200 km, a nacionalnost - crnogorska.

Štacija je svečano puštena u rad 21. jula po starom, odnosno 3. avgusta 1904. godine po novom kalendaru. U “Glasu Crnogorca”  objavljeno je da se na svečanosti na Volujici okupilo “hiljadama naroda” i da su  crnogorskog gospodara knjaza Nikolu Petrovića, koji je pozdravljen ovacijama, dočekali italijanski poslanik markiz Muzani i naučnik  Markoni. Budućem nobelovcu riječi zahvalnosti uputio je u svom govoru crnogorski ministar inostranih djela Gavro Vuković, a prve poruke upućene preko bežičnog telegrafa bile su upućene vladarima Italije, Austro-Ugarske, Rusije i Srbije.

 Istoga dana stigli su odgovori, depeše i čestitke crnogorskom knjazu sa dvora u Rimu, Beču,  Petrogradu i Beogradu, s potpisima kralja Viktora Emanuela, cara Franca Jozefa, cara Nikolaja II Romanova i kralja Petra Karađorđevića.

Nije prošlo ni 15 godina a vladari koji su slali srdačne čestitke uništili sui  prvu radio-telegrafsku stanicu na Balkanu i jednu od najstarijih balkanskih država.  Štaciju na Volujici srušila je  na početku Prvog svjetskog rata,  artiljerija bečkog ćesara Franca Jozefa, a Kraljevinu Crnu Goru, na kraju rata, okupacione trupe i velikosrpska politika kraljevske porodice Karađorđević.