DRI: Opština Kotor u 2024. prekršila 10 zakona, konstatovan niz nepravilnosti

Opština Kotor dobila je od Državne revizorske institcija Crne Gore (DRI) uslovno mišljenje na finansijsku reviziju Završnog računa budžeta za 2024. godinu i negativno mišljenje na reviziju pravilnosti poslovanja. Revizori su utvrdili ozbiljna kršenja 10 zakona, od Zakona o lokalnoj samoupravi, finansiranju i radu, do propisa o javnim nabavkama i državnoj imovini, zbog čega je utvrđeno da su nepravilnosti materijalno značajne i prožimajuće, a upravljanje opštinskom imovinom, kadrom i prihodima netransparentno i neusklađeno sa propisima. Izvještaj je dostavljen Skupštini Opštine Kotor, Ministarstvu finansija i Ministarstvu javne uprave radi daljeg nadzora.

Revizijom Završnog računa budžeta Opštine Kotor za 2024. godinu utvrđeno je da poslovanje Opštine nije bilo usklađeno sa čak deset zakona i tri podzakonska akta. Nepravilnosti su konstatovane u primjeni Zakona o lokalnoj samoupravi, Zakona o finansiranju lokalne samouprave, Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, Zakona o upravljanju i unutrašnjim kontrolama u javnom sektoru, Zakona o radu, Zakona o obligacionim odnosima, Zakona o volonterskom radu, Zakona o poreskoj administraciji, Zakona o državnoj imovini i Zakona o javnim nabavkama, kao i u postupanju suprotno Uredbi o kancelarijskom poslovanju organa državne uprave, Pravilniku o načinu i rokovima za vršenje popisa imovine i obaveza za pravna lica i Uputstvu o bližem načinu rada trezora lokalne samouprave, koji pojedinačno ili zbirno, imaju i materijalan i prožimajući efekat.

Kolegijum DRI nadležan za reviziju Završnog računa budžeta Opštine Kotor za 2024. godinu u sastavu Vesna Mihailović (članica Senata DRI – rukovodilac Kolegijuma) i Siniša Čađenović (član Senata DRI - član Kolegijuma), na sjednici Kolegijuma, održanoj 14.10.2025. godine izrazio je uslovno mišljenje na finansijsku reviziju i negativno mišljenje na reviziju pravilnosti poslovanja Opštine za 2024. godinu. Finansijskom revizijom Završnog računa budžeta Opštine Kotor za 2024. godinu utvrđeno je da su pogrešna prikazivanja pojedinačno ili zbirno, materijalno značajna ali nijesu prožimajuća za finansijske izvještaje, te je u skladu s tim nadležni Kolegijum izrazio uslovno mišljenje na finansijsku reviziju.

Strateški plan za period 2025 – 2030. nije donešen a Radna grupa za izradu istog formirana je 20.03.2025. godine. Revizijom je utvrđeno da je Opština Kotor u evidenciji nepokretne imovine na dan 31.12.2024. godine evidentirala ukupno 115 nepokretnosti, od čega 114 poslovnih prostora i administrativnu zgradu Opštine.

Poslovni prostori su iskazani sa nabavnom vrijednošću 0,00€, dok je jedino administrativna zgrada procijenjena od strane nezavisnog procjenjivača 2012. godine i evidentirana sa iznosom od 4.451.344,00€.

Navedeno nije u skladu sa članom 43 Zakona o državnoj imovini, koji propisuje obavezu procjene imovine od strane nezavisnog ovlašćenog procjenjivača. Za više pozicija iz kategorije visoko rukovodnog kadra nijesu raspisivani javni konkursi, odnosno vršioci dužnosti nijesu imenovani u skladu sa odredbama člana 124 Zakona o lokalnoj samoupravi, koji propisuje da se vršilac dužnosti može postaviti najduže na period od šest mjeseci.  

Opština je zaključivala ugovore o djelu za radna mjesta koja su određena aktom o sistematizaciji i organizaciji radnih mjesta. Tokom 2024. godine zaključena su 28 ugovora o djelu za obavljanje poslova koji su predviđeni aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta.

Ugovori o privremenim i povremenim poslovima, zaključivani su za poslove koji su predviđeni aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta za period duži od 120 dana. Ugovori o volonterskom radu zaključeni su u pisanoj formi u skladu sa odredbama člana 12-15 Zakona o volonterskom radu.

Opština nije vodila evidenciju o zaključenim Ugovorima i nije obavještavala Zavod, odnosno volonterski servis, u roku od 10 dana od dana prestanka volonterskog rada u skladu sa odredbama člana 31 Zakona o volonterskom radu. Opština nije sprovodila postupak ocjenjivanja visoko rukovodnog kadra, kao ni lokalnih službenika i namještenika, što je u suprotnosti sa članom 127 i 128 Zakona o lokalnoj samoupravi, kojim je propisano da se ocjenjivanje mora izvršiti najmanje jednom godišnje, i to najkasnije do 31. januara tekuće godine za prethodnu godinu.

Ukupno stanje neizmirenih potraživanja po osnovu poreza na nepokretnosti na dan 31.12.2024. godine iznosi 14.170.747,22 €, što predstavlja povećanje od 1.329.646,87 € u odnosu na prethodnu godinu. Ova potraživanja se kumulativno vode od 2003. godine, bez sistematske klasifikacije po ročnosti, suprotno Zakonu o poreskoj administraciji (član 101– 103) i Zakonu o obligacionim odnosima (član 372 i 380).

U postupku revizije utvrđeno je da je tokom 2024. godine Sekretarijat za lokalne prihode, budžet i finansije donio 4.522 rješenja o prinudnoj naplati po osnovu duga za porez na nepokretnosti za fizička lica (zaduženje - 696.859,64€), kao i 446 rješenja za pravna lica (zaduženje - 2.307.722,35€). Iznosi zaduženja iskazani su sa kamatom i troškovima postupka, a Sekretarijat ne vodi evidenciju o iznosima koji su po tim rješenjima naplaćeni, niti se ti iznosi analitički prate u okviru poreskog knjigovodstva.

Na slabu naplatu uticao je i nedostatak stručnog kadra jer je u Sektoru za prinudnu naplatu od 10 sistematizovanih radnih mjesta popunjeno samo 4 (nedostaje i rukovodilac Sektora), dok je u 2024. godini jedna zaposlena bila na dužem bolovanju, tako da je Sektor radio sa 30% kapaciteta. Članom 65 Zakona o javnim nabavkama određeno je da je naručilac dužan da prije pokretanja pregovaračkog postupka bez prethodnog objavljivanja poziva za nadmetanje pribavi mišljenje Ministarstva, osim u slučaju iz člana 59 stav 1 tačka 3 Zakona, odnosno kad postoje razlozi hitnosti.

Opština se u navedenom slučaju nije obratila Ministarstvu finansija za pribavljanje mišljenja za sprovođenje pregovaračkog postupka. Međutim, navedeni razlog hitnosti predstavlja događaj koji je naručilac mogao da predvidi, kao i događaj koji je prouzrokovan djelovanjem naručioca, tako da je Opština trebala navedene postupke u potpunosti sprovesti po postupcima određenim članom 51 Zakona o javnim nabavkama.

Opština je vršila podjelu planiranih otvorenih postupaka javnih nabavki na više jednostavnih nabavki, što je u suprotnosti sa članom 27, stav 3 Zakona o javnim nabavkama kojim je  određeno da naručilac ne smije da vrši podjelu predmeta nabavke kojom se izbjegava primjena Zakona o javnim nabavkama. Takođe, Opština je vršila podjelu planiranih otvorenih postupaka na više, takođe otvorenih postupaka.

U skladu sa čl. 83 i 84 Zakona, postupak javne nabavke naručilac može da pokrene samo za nabavke koje su utvrđene planom javnih nabavki za tekuću godinu i za koje ima obezbijeđena finansijska sredstva budžetom ili na drugi način u skladu sa Zakonom. Takođe, naručilac je dužan da izmjene, odnosno dopune plana javnih nabavki dostavi Ministarstvu najkasnije pet dana prije pokretanja postupka javne nabavke.

Izvještaj je dostavljen na upoznavanje Skupštini Opštine Kotor, Ministarstvu finansija i Ministarstvu javne uprave, kao organima koji vrše nadzor nad radom lokalnih samouprava, Odboru za ekonomiju, finansije i budžet Skupštine Crne Gore i Zajednici Opština Crne Gore.

Opština Kotor je dužna da do 30. novembra 2025. godine dostavi DRI Plan aktivnosti za realizaciju datih preporuka a do 30. aprila 2026. godine Izvještaj o realizaciji preporuka.