Postoji li druga(čija) Srbija?

Za Antenu M piše: Ahmed Avlijani

Kontinuirano negiranje genocida u Srebrenici; slavljenje osudjenih ratnih zločinaca i svakolika im državna podrška; najnovije mizogine izjave ratnog zločinca Vojislava Šešelja na račun Cetinjanki i poslanice u CG parlamentu Draginje Vuksanović Stanković; taj isti ratni zločinac u centru političkih zbivanja već skoro 40 godina a njegov najbolji đak poznat po izjavi "100 muslimana za jednog Srbina" na poziciji oca Srbije i srpske nacionalne politike; kontinuirano negiranje crnogorske nacije i državnosti sa najnovijim primjerom u prvom čovjeku pokreta Dveri i niz drugih antievropskih i anticivilizacijskih ponašanja i pojava od strane srpske političke pozicije i opozicije, kulturne i akademske elite ali i sasvim običnih, "malih" ljudi; odnos prema Albancima, Hrvatima, Bosni; organizovani državni atak na svakog drugačije mislećeg koji se najbolje očituje na primjeru malobrojne srpske političke i ideološke opozicije ali i poslanika parlamenta Crne Gore koji su glasali za Rezoluciju o Srebrenici te odnos snaga u srpskom parlamentu na kojem Vučiću nema šta zamjeriti ni Kim Dzong Un - otvaraju pitanje koje se nameće kao fundamentalno regionalno pitanje i ključ regionalne evropske perspektive a ono glasi:

Postoji li i ako postoji kolika je druga i drugačija Srbija u Srbiji, postoji li alternativa srpskom nacionalizmu i nacionalhegemonizmu a da nije na nivou statističke greške i da nije ispod parlamentarnog cenzusa i je li svaka izgledna alternativa tek druga strana iste kovanice uz jednu malu grupu naprednih političara, umjetnika i intelektualaca koji nikako da dobiji šansu da Srbiju i Srbe iščupaju iz kandži suicidne politike sa kobnim posljedicama za okolna društva?

Jedini odgovor koji se na ovo pitanje može naslutiti me - plaši.

Plaši me jer niti jedna promjena u Srbiji, nakon svrgavanja režima Slobodana Miloševića, krivca za početak krvavog raspada Jugoslavije, genocid u Srebrenici i stotine drugih zločina širom bivše nam domovine - nije bila suštinska.

Bile su to uglavnom personalne promjene, uz neke izuzetke koji nisu nikada imali predominantan uticaj na kreiranje srpske državne i nacionalne politike da bi Srbiju i srpski narod izveli na evropski put prosperiteta. Te promjene su glede nacionalhegemonizma, ideje o svim Srbima u jednoj državi, beskrupuloznosti u ostvarivanju te ideje, neželje suočavanja sa prošlošću i suprotstavljanja toj nazadnoj politici... bile samo kozmetičke, sa više ili manje političkog takta i stila na putu ka istom cilju.

Da stvar bude još i gora, svaka nova vlast dolazila je na vlast optužujući staru za neuspjeh u ostvarivanju nacionalhegemonističkog cilja, Velike Srbije, ili manjak nacionalnog osjećaja koji se ogleda u "izdaji'" nacionalnih interesa koji su opet usko vezani sa idejom Velike Srbije.

Čini se da je ta nacionalhegemonistička politika, dobro organizovana, osmišljena i uvezana, uvijek imala snažnu i nedostižnu prednost nad bilo kojom liberalnom, prosperitetnom alternativom odnoseći pobjedu u svim ključnim i prelomnim istorijskim momentima koji su opredjeljivali dalje tokove u razvoju srpske države i društva.

Zdrava alternativa se uvijek kroz istoriju, a tako je i danas, ogledala u pojedincima koji osim dobrih ideja nikada nisu uspjeli igrati zapaženu ulogu a kamo li preuzeti dominaciju nad srpskom političkom mišlju te voditi srpsku državu i društvo, mijenjati ih, kreirati javno mnjenje i stvarati realne istorijske prilike za izlazak iz pakla nacionalhegemonizma u kojem se jednako krčkaju Srbija i srpsko društvo sa društvima koja se sa njima graniče ili miješaju.

Primjer ratnog zločinca Vojislava Šešelja, aktera nedaće devedesetih, koji i danas zagađuje najogavnijim i najagresivnijim šovinizmom regionalni životni prostor; televizije Happy kroz koju su, na desetine puta, predstavljeni kao heroji prodefilovali svi osuđeni i neosuđeni ratni zločinci iz ratova devedesetih; grafiti i murali posvećeni Ratku Mladiću na zidovima zgrada koje od prekrečavanja štiti policija za čije se pripadnike iz Priboja kao čudimo što genocid u Srebrenici priželjkuju i planiraju Sjenici, Pazaru i drugim mjestima u kojima žive Bošnjaci, slaveći pjesmama o tim zločinima rođenje svojih sinova; pribojska proslava Božića uz pjesme o rušenju džamija i činjenica da Aleksandar Vučić, koji je po beogradskim ulicama i trgovima lijepio plakate sa imenom i fotografijom Ratka Mladića, apsolutno vlada Srbijom a da mu je opozicija radikalni srpski pokret "Dveri" - najilustrativnije nam prikazuju stanje srpskog društva i daju odgovor na retoričko pitanje iz naslova: Postoji li druga(čija) Srbija i ako postoji kolika je, kakve su njene šanse?

Ako se saglasimo da drugačija Srbija postoji, a saglasićemo se samo ako ne ulazimo u pitanje njene političke moći, ona je malobrojna i nemoćna pred ovom koju simbolizuju Ratko Mladić, Šešelj i Happy a predstavljaju Vučić, Vulin, Dačić i pribojski policajci, onda su pitanja za sve nas, zapravo, kako smanjiti prelivanje te i takve Srbije na nas i kako pomoći srpskoj alternativi, koja Srbiju vidi kao državu demokratskih i autonomnih institucija okrenutu svom prosperitetu i regionalnoj saradnji na zdravim i održivim osnovama, da izađe iz stalnih poraza i postane dominantna i Srbiju vrati sa stranputica kojima se već predugo kreće!?

Pesimizam po ovom pitanju ima svoje istorijsko utemeljenje koje podupire aktelna društveno politička realnost ali odustati od borbe za bolju Srbiju, u situaciji kada ona ima snažan uticaj na skoro sve zemlje regije, značilo bi i odustati od sopstvene budućnosti.

No, prije toga, mi u Crnoj Gori moramo do kraja definisati naš put ka demokratskom, evropskom društvu vladavine prava i socijalne sigurnosti.

To je ovdje, istina, daleko lakši i izvjesniji zadatak od onog koji čeka Srbiju ali ga ne smijemo potcijeniti i moramo ga uraditi vrlo brzo, prije nego što nas živo blato nacionalizma iz susjedstva uvuče u brlog u kojem smo bili devedesetih a iz kojeg smo se, činjelo se, bili izvukli, ali, ispostavlja se zadnjih godinu i kusur dana, ne sasvim.

A živo blato nacionalizma, destrukcije i primitivizma ne prašta.

Kada to završimo i kada postanemo evropska država vladavine prava i socijalne sigurnosti možemo Srbiji pružiti ruku spasa, bratskiju od one koju su joj ikada pružala njihova srbska braća iz Crne Gore bodreći ih na putu sopstvenog i tuđeg stradanja iz kojeg su uvijek izlazili okrnjenog obraza, teritorije i budućnosti, a za sobom ostavljali masovne grobnice, stradanja, ruševine i mržnju.