Hidroelektrana Gazivode, najspornija tačka današnje posjete predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, za koju su prištinske vlasti tek sinoć, i tek na intervenciju SAD i EU, dale dozvolu za obilazak, od strateškog je značaja za opstanak i budućnost Srba na Kosovu i Metohiji, a, zajedno sa Trepčom i trafostanicom Valač, strateški veoma važna i za Srbiju u cjelini, piše Blic.
Zašto su baš Gazivode, za koje najšira javnost do Briselskog dijaloga gotovo da nije čula, postale ključna tačka na kojoj insistiraju i Beograd i Priština?
"Gazivode su zaopstanak, za razvoj. Bez Gazivoda Kosovo i Metohija ne bi ni postojali", objašnjava predsjednik opštine Zubin Potok Stevan Vulović zbog čega su Gazivode važne i Prištini i jedan od glavnih razloga za njihovu borbu da preuzmu kontrolu nad Sjeverom KiM.
"Ako bismo, recimo, isključili vodu u termoelektranama, one bi ostale bez proizvodnje, to bi kao posljedicu imalo prestanak snabdijevanja električnom energijom, prestao bi svaki vid proizvodnje, prestalo bi snabdijevanje pijaćom vodom više od 700.000 ljudi, ugasile bi se informacione tehnologije, ugasio bi se život na KiM", rekao je on.
Svi argumenti da je pitanje vlasništva nad hidrosistemom Gazivode kojim upravlja Javno preduzeće za vodosnabdijevanje i za proizvodnju i distribuciju električne energije "Ibar" sa sedištem u Zubinom Potoku, nesporno su na srpskoj strani što bi trebalo da bude i presudno u eventualnoj "korekciji granica" ili "razgraničenju" Prištine i Beograda - ubijeđen je on.
Oko 80 odsto površine jezera Gazivode nalazi se u opštini Zubin Potok na sjeveru Kosova, sa većinski srpskim stanovništvom, a manjim dijelom jezero pripada opštini Novi Pazar.
Gradnja ove brane i cijelog projekta hidrosistema finansirana je iz razvojnih sredstava Svjetske banke, sedamdesetih godina prošlog vijeka, a cjelokupni kredit u iznosu od nešto više od 900 miliona eura otplatila je Republika Srbija i jedan dio Đerdap.
Originalne ugovore potpisao je Josip Broz Tito.
Preko 95 odsto infrastrukture tog preduzeća nalazi se na teritoriji opštine Zubin Potok, a 100 odsto profita od oko 10 miliona eura godišnje, ostvaruje se na istoj teritoriji, koja, međutim, od toga nema nikakve koristi.
Direktor Javnog preduzeća za vodosnabdijevanje i za proizvodnju i distribuciju elektricne energije "Ibar" Srđan Vulović navodi da ovo preduzeće, u kome trenutno radi 48 zaposlenih, godišnje proizvodi 100 gigavata sati i prema Prištini isporučuje oko 120 miliona kubnih metara vode.
Svu električnu energiju koju proizvede ova hidroelektrana isporučuje se JP Elektro-Kosmet iz Kosovske Mitrovice, što zadovoljava 40 odsto potrebe sjevernog Kosova. S obzirom na to da nije bilo moguće da se kontroliše rad u južnom dijelu srpske pokrajine, Vlada je odlučila da 2004. godine formira novo javno preduzeće sa nazivom JP "Ibar", koje i danas radi i posluje u opštini Zubin Potok i gazduje imovinom preduzeća.
Imovina preduzeća podrazumijeva veliko jezero, sa velikom branom Gazivode, malo jezero sa branom Pridvorica, kanal za vodosnabdijevanje i sa dvije stanice za navodnjavanje.
Veliko jezero je dugačko 24 kilometara, površine je 11 kvadratnih kilometara i zapremine vode od 380 do 420 miliona kubnih metara, a brana Gazivode je i najveća nasuta brana u Evropi, visine 107 metara.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR