Jeresi srpskih episkopa – grčki pravoslavni neđeljnik o Crkvi Srbije

Priredio: V.J.

„Ορθόδοξος Τύπος” — u prijevodu: „Pravoslavna štampa” — grčki konzervativni neđeljnik, iznosi niz bogoslovskih optužbi na račun vrha Crkve Srbije (SPC), u izdanju od juče, 5. septembra.

U članku „Skandalozne jeresi srpskih episkopa”, koji je najavljen i na naslovnici, markiraju „ispovijedanje Pelagijeve-Celestijeve jeresi” u vaskršnjoj poslanici SPC za 2025. — potpisali je patrijarh Porfirije aka Prvoslav Perić i svi iz svetosavskoga episkopata (a i sada je dostupna na sajtu SPC).

U toj se poslanici veli: „...Ako priroda prestane da postoji, a mi smo je danas doveli do ruba propasti, izrabljujući je radi našega individualnog uživanja, prestaćemo i mi da postojimo jer smo dio prirode“.

„Iz toga se može zaključiti”, tumači „Ορθόδοξος Τύπος”, „da je čovjek, stvoren smrtnim. Znači da je i prvi čovjek, Adam, stvoren kao smrtan. Upravo se u tome i sastoji ispovijedanje Pelagijeve-Celestijeve jeresi, koja je osuđena na VIII pomjesnom saboru u Kartagini 411. godine (pravila 109-116), a zbog te jeresi je i sazvan; ista jeres je osuđena i na III Vaseljenskom saboru u Efesu, održanom 431. godine (pravila 1. i 4)”.

Nota bene, ova poslanica SPC je čitana 20. aprila o.g. i u svetosavskim ograncima u Crnoj Gori.

Zatim, grčki neđeljnik se osvrće na patrijarha Srbije, Perića, koji je 24. marta 2024. godine, na Neđelju pravoslavlja, čitajući neki od prijevoda Sinodika Pravoslavlja u hramu u Beogradu, prema transkriptu, između ostaloga, rekao:

„Onima koji pogrešno uče o Duhu Svetome, o tome da On proishodi od Oca — ANATEMA! Onima koji pogrešno uče o Crkvi Božjoj kao Tijelu Hristovom — ANATEMA!”

„Indikativno je”, komentariše „Ορθόδοξος Τύπος”, „da snimak govora patrijarha Porfirija nije objavljen na zvaničnoj TV stanici beogradske patrijaršije ‘Храм’, iako je puštanje audio-vizuelnih zapisa sa sličnih događaja uobičajena praksa na tom kanalu”.

„Nedvosmisleno je”, nastavlja grčki neđeljnik, „da se ovakvo saopštene anateme mogu tumačiti kao ispovijedanje vjere nalik doktrini Rimokatoličke crkve, što je zaprepastilo pravovjerne u SPC, i izazvalo ogromnu pometnju i uznemirenost među sveštenstvom i vjernicima, jer na taj način su izrečene ANATEME NA PRAVOSLAVNE”.

Drugim riječima, umjesto pravoslavnoga tumačenja riječi Hrista o tome da Duh Sveti „od Oca ishodi” (Jn. 15:26), Perić se priklonio rimokatoličkoj doktrini po kojoj Duh Sveti ishodi i od Sina!

„Ορθόδοξος Τύπος”, između ostaloga, proziva i Irineja tj. Mirka Bulovića, sivu eminenciju Crkve Srbije, koji je i duhovnik Periću:

„Arhijerejski sabor (SPC) povjerio je bačkome episkopu da IZMISLI 26 ARHIEPISKOPA, protivno — Sv. Savi, jedinim arhiepiskopom”.

U vezi srpskoga „tomosa o autokefaliji” iz 2022. godine za MPC-OA (Ohridsku arhiepiskopiju) — za koju je SPC još od 1967. onoliko žuči izlila da je „raskolnička” — grčki neđeljnik se pita:

„Na osnovu kojih argumenata je sv. arhijerejski sabor (SPC) ukinuo nekdašnju odluku takođe sv. arhijerejskoga sabora (SPC) br. 44/zap. 10 od 24. maja 1967. godine o ODBIJANJU zahtijeva sv. arhijerejskoga sinoda Makedonske pravoslavne crkve br. 226 od 3. februara 1966. godine da se autonomnoj Makedonskoj pravoslavnoj crkvi dâ autokefalnost?”