Mijajlo nema mandat!… Joanikijeva eparhija o sekretaru Metodija Ostojića

Priredio: V.J.

Iz eparhije crnogorsko-primorske Crkve Srbije (SPC) oglasili se juče saopštenjem u kojem nastoje da demantuju neke navode iz tokom „litijašenja” njima bliskog glasila „Vijesti” — „kao i drugih netačnih interpretacija u medijima” — o protestu održanom 10. oktobra u Morinju kod Kotora, na kojem je uz Milana Kneževića, čija je stranka u Spajićevoj vladi — takođe učestvovao sveštenik MIJAJLO BACKOVIĆ.

Štoviše, iz eparhije Joanikija aka Jovana Mićovića u saopštenju „tumače” stavove izrečene na protestu u Morinju od strane Backovića: a taj je sveštenik u drugoj SPC eparhiji, budimljansko-nikšićkoj — što je PRESEDAN čak i za Crkvu Srbije!

Prenosimo saopštenje sa sajta eparhije crnogorsko-primorske — koja se predstavlja i kao „Mitropolija crnogorsko-primorska” (provjerljivo: takav entitet ne postoji u zvaničnom Ustavu SPC) ili „Crkva” (a nije u saopštenju istaknuto da eparhija Mićovića ima mandat iz za nju mjerodavne adrese u Srbiji, od tamošnjega patrijarha, sinoda ili arhijerejskoga sabora: da se ovim povodom obraća u ime cijele ove vjerske zajednice)…

* * *

SAOPŠTENJE POVODOM REAKCIJA NA IZJAVU SVEŠTENIKA NA SKUPU U MORINJU

Povodom teksta juče [15. oktobra, prim] objavljenog u „Vijestima” — „Ruganje državi i postrojavanje zvaničnika: Šta je sveštenik Backović poručio vladajućoj većini sa skupa u Morinju” — kao i drugih netačnih interpretacija u medijima, dužni smo da se obratimo javnosti.

Nijesmo začuđeni zlonamjernim tumačenjima koji dolaze od pojedinih društvenih činilaca koji su bili sagovornici autorke pomenutoga članka, jer oni imaju jasan kontinuitet aktivne borbe protiv Crkve i, konkretno, diskriminacije i bezakonog institucionalnog progona Srpske pravoslavne crkve, kad god su za to imali priliku.

Međutim, ono što je zbilja nedopustivo i izuzetno društveno štetno je postupak autorke članka koja je sebi dopuštila da umeće neizgovorene riječi, koje u potpunosti mijenjaju smisao onoga što je u Morinju izrečeno. Umetanje riječi „crkva” (pa makar i u zagradi) je najobičniji falsifikat i žalosni primjer lažne vijesti i zlonamjerne propagande.

Naša Crkva niti ijedna vjerska zajednica nije poslodavac nikome u državnim i lokalnim administracijama niti im daje zarade. Potpuno je sumanuto tvrditi drugačije. Sveštenik Backović u Morinju nije imao nikakav mandat da govori u ime Crkve, te je to još jedan razlog u prilog tome da je te riječi mogao da izrekne samo kao jedan od građana ove zemlje, koji stvarno „zapošljavaju i daju plate” državnim zvaničnicima. S druge strane, uzdržavanjem od govora ili makar drugačijim i jasnijim izborom riječi je mogao i trebalo je da preduprijedi ovakva tumačenja, znajući da postoji spremna vojska onih koji će njegove riječi pokušati da zloupotrebe protiv Crkve.

Autorka članka i svi njezini sagovornici bi trebalo da razumiju da sveštenici imaju potpuno jednaka prava, kao i ostali građani, pa i pravo na javnu riječ, a da se ona ne vezuje za službu koju obavljaju. Profesor ili ljekar koji govore na bilo kojem i bilo kakvom lokalnom okupljanju ne govore u ime svojih ustanova ili rukovodstva, već u svoje lično ime. Isto važi i za sveštenike. To bi valjda trebalo da bude svima jasno.

Makar je crnogorskoj javnosti dobro poznato da se stavovi i poruke Crkve ne prenose na ovakav način. Crkva ima dovoljno javnog prostora da saopšti svoje stavove i kad smatra za neophodno, to čini jasno i direktno, kroz zvanične kanale informisanja.

Narativ koji pokušava da se nametne o navodnom bespravnom i „presudnom” uticaju Crkve na državne vlasti, pa još i o „dužničkom ropstvu” države u odnosu na Crkvu, predstavljaju propagandne i sračunate laži, kojima upravo oni koji su ovu državu „porobili” svojim kriminalnim i korupcionaškim aktivnostima i oni koji su im za to davali ideološku podršku iz svojih lukrativnih interesa, žele da društvo zadrže u tom ropstvu.

To što postoji određena dinamika u odnosima Crkve i države, ne predstavlja ništa neobično. Tako je u većini demokratskih država. I u našoj zemlji, razne institucije i društvene grupe imaju svoje različite interese i poglede na ova ili ona pitanja. Takva vrsta raznolikosti mišljenja je osnov savremenih demokratskih društava. Važno je da se zna ko se đe i za šta pita. Crkva za crkvena pitanja, država za državna.

To što neznaveni društveni i politički činioci sekularnost zamišljaju kao zatvaranje Crkve i vjernika u „nišu”, kako je svojevremeno najavljivao njihov „šef” — to je problem njihove skučene retrogradne i nedemokratske svijesti.

Sekularnost Crne Gore nije ugrožena od Crkve. Uticaj Crkve na društvo se svodi na javni govor i apelovanje na savjest građana i nadležnih. Drugih instrumenata nemamo. Crkva nije zainteresovana za vršenje vlasti. Svako ko tvrdi drugačije — jednostavno ne govori istinu.

- Mitropolija crnogorsko-primorska, Cetinje, 15. oktobar 2025.

* * *

Fakti i komentari „Antene M”:

- U glasilu „Vijesti” su naveli, citiramo sljedeća dva pasusa:

„Backović je sa skupa, sa kojeg je zatraženo uklanjanje spomen-ploče na mjestu bivšeg logora u Morinju, poručio da će zbog toga prozvati ‘sve one koje su oni (crkva) ZAPOSLILI 30. AVGUSTA’”.

„’One kojima smo MI DALI PLATU DA ŚEDE U SKUPŠTINI, VLADI i PREDŚEDNIŠTVU, da znaju da to što smo im dali možemo i da im uzmemo. Nas MORAJU DA SLUŠAJU, JER SMO IM MI POSAO DALI. Njih prozivam’, rekao je Backović”.

- Odmah pošto su 2021. iz Srbije postavili Joanikija Mićovića na eparhiju crnogorsko-primorsku, Backovića su sa parohije u okolini Tivta (Gornji Grbalj) „ispratili” na funkciju u drugu eparhiju, kod Metodija alijas Ljubiše Ostojića.

- Proljetos su u Beogradu proglasili Ostojića, najedno, titulaturno i za mitropolita i za arhiepiskopa; a eparhiju budimljansko-nikšićku (osnovanu 2001. godine) i za titulaturnu mitropoliju i arhiepiskopiju. Ostojić je na taj način „po časti” izjednačen sa Mićovićem, a budimljansko-nikšićka sa eparhijom crnogorsko-primorskom (osnovanom 1931. godine). Na strani ove isprazne, počasne titulature, po Ustavu SPC, a taj akt je za njih jedini mjerodavan, obje ove eparhije ostaju episkopije, a njihovi čelnici episkopi.

- Dakle, sada iz eparhije crnogorsko-primorske — a razumno je pretpostaviti da se saopštenje, po subordinaciji, nije moglo pojavti bez odobrenja Mićovića — javno tumače stavove sveštenika eparhije budimljansko-nikšićke Metodija Ostojića. A Backović nije samo običan sveštenik, on je i eparhijski funkcioner: sekretar Ostojića!

- Prema crkveno-kanonskim pravilima, episkop iz jedne eparhije nema nikakvu neposrednu nadležnost za sveštenika iz druge eparhije, makar se radilo o istoj jurisdikciji neke pomjesne Crkve, poput SPC. U krajnjoj instanci, na primjer, Backović može biti pozvan na odgovornost eparhijskoga crkvenog suda Ostojićeve, a ne Mićovićeve eparhije.

- Početkom 2022. Backović je, takođe u svojstvu sekretara Ostojića, učestvovao u javnim protestima i davao političke izjave: u Tivtu, na „teritoriji” Mićovićeve eparhije (kao i sada u Morinju kod Kotora), a povodom rušenja Vlade Zdravka Krivokapića; tada su, prije tri i po godine, protestovali i aktuelni premijer Spajić, između ostalih i sadašnji mu jedan od vicepremijera, Bečić — u porti svetosavskoga hrama u Podgorici!

- Nema sumnje, da je Backoviću — koji nema svršeni bogoslovski fakultet, ali je nosilac ruskoga vojnog odlikovanja — poslodavac Crkva Srbije: od ove vjerske zajednice dobija platu, ili ima osnovu za druge prihode; i u tom svojstvu jeste propoznat u javnosti. Iako sada u saopštenju eparhije crnogorsko-primorske za nastup Backovića 10. oktobra u Morinju tvrde da „sveštenici imaju potpuno jednaka prava, kao i ostali građani, pa i pravo na javnu riječ, a da se ona ne vezuje za službu koju obavljaju” i slično — fakat je, prema dostupnom video i foto materijalu s lica mjesta, da se Backović na skupu pojavio i beśedio ne u „civilki”, nego u „profesionalnoj” odori sveštenika. 

- Otkud da iz Mićovićeve eparhije tumače govor Backovića? Lično se Backović, koliko nam je poznato, nije o tome u medijima naknadno oglašavao: ništa nije demantovao ili „tumačio”.

- Za razliku od sajta eparhije Mićovića, na sajtu eparhije Metodija Ostojića nije objavljeno nikakvo saopštenje, demant ili „tumačenje” povodom nastupa Backovića u Morinju.