Više od tri decenije Foresta Gampa: 25 fascinantnih činjenica o filmu koji je promijenio Holivud

Prošla je 31 godina otkako je „Forest Gamp“ Toma Henksa stigao u bioskope. I dok, kao što se kaže za kutiju čokoladica, nikad ne znaš šta ćeš dobiti u životu — ovaj film iz 1994. godine donio je publici mnogo „slatkoće“.

Teško je povjerovati, ali prošlo je više od tri decenije otkako su gledaoci prvi put gledali Foresta Gampa kako sjeda na klupu na autobuskoj stanici u Džordžiji i izgovara rečenicu koja će postati jedna od najčuvenijih u istoriji filma. Znate je.

„Mama mi je uvijek govorila: ’Život je kao kutija čokoladica. Nikad ne znaš šta ćeš dobiti.’“

Publika je odmah zavoljela Foresta Toma Henksa dok je pratila njegov nevjerovatan život u filmu koji je režirao Robert Zemekis — od jednog istorijskog trenutka do drugog, od rasne desagregacije na Univerzitetu Alabame do slučajnog otkrivanja provale u hotel Votergejt.

Film, koji je premijerno prikazan 6. jula 1994, bio je prvi koji je skinuo „Kralja lavova“ sa prvog mjesta bioskopske liste, na kojem se Diznijev hit zadržao tri nedjelje, dok je „Forest Gamp“ zatim dominirao punih 10 nedjelja. U osnovi, trčao je do uspjeha skoro kao i sam Forest u svojoj legendarnoj trci kroz Ameriku.

Trebalo mu je samo 66 dana da pređe zaradu od 250 miliona dolara, čime je postao film sa najbržom zaradom kompanije Paramount koji je premašio 100, 200, a zatim i 300 miliona dolara.

Publika nije bila jedina koja je pala pod čari filma.

„Forest Gamp“ je osvojio šest Oskara, uključujući nagrade za najbolji film, najboljeg režisera i najboljeg glumca — čime je Tom Henks, koji je godinu dana ranije dobio Oskara za „Filadelfiju“, postao prvi glumac koji je osvojio dvije uzastopne nagrade za najboljeg glumca još od Spensera Trejsija 1939.

1. Tom Henks je prihvatio ulogu Foresta sat i po nakon što je pročitao scenario

2. Ipak, nije bio prvi izbor. Džon Travolta je prvobitno bio ponuđen za glavnu ulogu, ali ju je odbio da bi snimao „Petparačke priče“. Kasnije je priznao da se kaje. Među razmatranima su bili i Bil Marej, Čevi Čejs i Šon Pen

3. Film je zasnovan na istoimenom romanu Vinstona Gruma iz 1986. Grum je kasnije rekao za New York Times da je filmski Forest „omekšan“ u odnosu na njegovu verziju, koju je on zamišljao da igra Džon Gudman

4. Henks je u početku htio da ublaži jaku južnjačku akcentaciju, ali je na kraju uzeo naglasak mladog Foresta, kog je glumio Majkl Konor Hamfriz, kao osnovu

5. Umjesto standardne glumačke plate, Henks je uzeo procenat od ukupne zarade filma. Samo u SAD-u film je zaradio preko 330 miliona dolara, a Henks je zaradio oko 40 miliona

6. Grum je, s druge strane, dobio samo 350.000 dolara za prava na roman i ugovoreni procenat od neto profita. Zbog čuvenog „holivudskog knjigovodstva“, nikad nije isplaćen. Takođe, nije pomenut ni u jednoj od šest Oskarovskih govora

7. Zemekis nije bio prvi izbor za režisera. Projekat je ponuđen Teriju Gilijamu iz Monty Pythona, koji je odbio, a potom i Beriju Sonenfeldu, koji je potpisao ugovor ali se povukao kako bi režirao „Vrijednosti porodice Adams“

8. Jedna scena, u kojoj Forest odvlači pse koji napadaju Martina Lutera Kinga i njegove sledbenike tako što se igra s njima, izbačena je jer je Zemekis smatrao da banalizuje stvarno nasilje koje su ti ljudi pretrpili

9. Glas mladog Elvisa koji iznajmljuje sobu od Forestove mame dao je Kurt Rasel, koji je 1979. već glumio Elvisa u biografskom TV filmu

10. Džoa Pešija su navodno razmatrali za ulogu poručnika Dena prije nego što je uloga pripala Geriju Sinizu — što bi svakako dalo filmu potpuno drugačiji ton

11. Brojanica sa medaljonom Svetog Hristofora koju poručnik Den nosi u Vijetnamu nije bila običan rekvizit. Pripadale su Sinizovom šuraku Džeku Trisu, koji ih je nosio tokom rata 1967–1968

12. „Forest Gamp“ je prvi od tri filma u kojima su zajedno glumili Henks i Siniz — slede „Apolo 13“ i „Zelena milja“. Sva tri su nominovana za Oskara za najbolji film, ali samo „Forest Gamp“ je pobijedio

13. Dejv Čapel, Ajs Kjub i Dejvid Alan Grir su odbili ulogu Bube. Kjub nije htio da igra „idiota“, a Čapel je mislio da će film propasti. Kasnije je izjavio da se kaje. Tupak Šakur je takođe bio na audiciji, ali nikada nije ozbiljno razmatran

14. Majkelti Vilijamson je nosio protezu za istaknutu donju usnu da bi glumio Bubu. Godinama kasnije je rekao da je izgled tog lika skoro uništio njegovu karijeru. „Nisam mogao da dobijem nijednu ulogu posle Foresta Gampa,“ rekao je za USA Today. „Industrija nije shvatila da sam nosio protezu, mislili su da je reditelj pronašao nekog čudnog tipa s ulice.“

15. Vijetnamske scene su snimane na ostrvu Frip u Južnoj Karolini, na mjestu koje je sada golf teren. Planine u pozadini su naknadno dodate digitalno

16. Iako se pretpostavljalo da je Dženi umrla od HIV/AIDS-a, film to nikada eksplicitno ne navodi. U Grumovom nastavku romana iz 1995, „Gamp i kompanija“, otkriva se da je imala Hepatitis C

17. U većini širokih kadrova Forestove trke, zapravo trči Henksov mlađi brat Džim Hanks

18. Ako pažljivo gledate, svaka fotografija Foresta u filmu prikazuje ga zatvorenih očiju

19. Hejli Džoel Osment je za svoju prvu ulogu odabran da glumi Forestovog sina nakon što su ga primijetili u reklami za Pizza Hut. Kasnije je rekao da je mislio da se film zove po njegovom liku — bio je tada šestogodišnjak

20. Čuvena rečenica o kutiji čokoladica u romanu glasi znatno drugačije: „Da vam kažem nešto: biti idiot nije nikakva kutija čokoladica“, kaže Forest u knjizi. „Ljudi ti se smiju, gube strpljenje, ponašaju se loše. Kažu da treba biti ljubazan prema bolesnima, ali nije to uvijek tako. Ipak, ne žalim se, jer mislim da sam imao prilično zanimljiv život, što se kaže.“

21. U nastavku romana Forest se okušava u profesijama koje su podjednako nevjerovatne kao i ostatak njegovog života — postaje astronaut, profesionalni rvač i šahista

22. Forest Gamp se često naziva „uspješnim neuspjehom“, jer je Paramount tvrdio da su, uprkos zaradi većoj od 350 miliona dolara, bili u minusu čak 62 miliona zbog visokih naknada distributera i bioskopa, kao i troškova marketinga. Međutim, mnogi su to pripisali čuvenom „holivudskom knjigovodstvu“, koje funkcioniše tako da se troškovi vještački naduvavaju kako bi se minimizovala zarada koja se mora dijeliti — recimo, kako bi se osiguralo da autor koji ima procenat od neto profita na kraju ne dobije ni cent

23. Iako je u filmu igrala Forestovu majku, Sali Fild je samo 10 godina starija od Toma Henksa. Štaviše, samo šest godina ranije glumili su ljubavni par u filmu „Punchline“

24. Godinama je bio u planu nastavak filma, zasnovan na Grumovoj knjizi „Gump & Co.“, što je trebalo da posluži i kao način da Paramount izmiri dug prema autoru zbog neisplaćenih prihoda. Grumu je tada obećan ugovor vrijedan sedam cifara i procenat profita od filma. Scenario je predat 2001. godine, ali nakon terorističkih napada 11. septembra, Zemekis i Henks su odlučili da priča više nije „relevantna“ u svijetu koji se promijenio — i projekat je od tada ostao u tzv. razvojnim mukama.

25. Scene u kojima Forest sjedi na klupi i priča svoju životnu priču snimane su na trgu Čipova (Chippewa Square) u Savani, Džordžija. Međutim, nijedna klupa tamo zapravo ne gleda prema ulici, pa je za potrebe snimanja izgrađena posebna klupa. Nakon završetka snimanja, klupa je prenijeta i danas se nalazi u Istorijskom muzeju Savane.