Moldavija održava parlamentarne izbore 28. septembra koji bi mogao imati dalekosežne posljedice po njen pokušaj da se pridruži Evropskoj uniji, dok se brani od, kako njena vlada tvrdi, ruskog miješanja u unutrašnje poslove, a glasanje u zemlji od 2,4 miliona ljudi smještenoj između Rumunije i Ukrajine važno je i za druge evropske zemlje.
Ko učestvuje na izborima
Vladajuća proevropska Partija akcije i solidarnosti (PAS), koju je osnovala predsjednica Maja Sandu, nada se da će zadržati većinu u parlamentu. Sama Sandu je izabrana za predsjednicu 2020. i reizabrana prošle godine.
PAS će se vjerovatno suočiti sa ozbiljnim izazovom od Patriotskog bloka, grupe proruskih opozicionih partija, od kojih je najveća Socijalistička, čiji je lider Igor Dodon poražen od Sandu na predsjedničkim izborima 2020. godine.
Najnovije ankete sugerišu da će PAS izgubiti većinu u tijelu od 101 poslanika, što će je primorati da traži koaliciju sa manjim subjektima koji pređu prag od 5% za pojedinačne partije ili 7% za blokove. To bi mogli biti populistička Naša partija i nominalno proevropski Alternativni blok.
Ključni problemi
Glavno pitanje je integracija sa Evropskom unijom. PAS planira da se pridruži bloku od 27 članica do 2030. godine i kaže da je to ključno za ekonomsku budućnost zemlje i njenu otpornost na pokušaje Rusije da je zadrži u moskovskoj orbiti. Ishod je važan i za Evropu, koja nastoji da suzbije ruski uticaj nakon potpune invazije na Ukrajinu.
U avgustu su lideri Francuske, Njemačke i Poljske posjetili Kišinjev da podrže Sandu. Mnogi glasači, međutim, više su fokusirani na ekonomska pitanja u jednoj od najsiromašnijih evropskih zemalja. Oni se bore sa visokom inflacijom i vide malo napretka u vladinom obećanju da će suzbiti korupciju.
Referendum iz 2024. godine, u kojem su birači zamoljeni da podrže kurs Sandu ka EU, jedva je prešao 50% podrške.
Vladin stav o ruskom miješanju
Moldavski zvaničnici dugo optužuju Moskvu da podriva nezavisnost zemlje izazivanjem energetske krize i podsticanjem antievropskog raspoloženja kako bi zaustavila njene težnje ka EU. Rusija negira da se miješa u moldavske poslove i tvrdi da Kišinjev izaziva antirusku histeriju iz političkih razloga.
Kako se izbori približavaju, Sandu je optužila Rusiju da pokušava da utiče na ishod lažnim vijestima, nezakonitim finansiranjem partija, kupovinom glasova i organizovanjem protesta.
Posljednjih nedjelja, policija je sprovela brojne racije zbog sumnje u nezakonito političko finansiranje, a u ponedjeljak su bezbjednosne snage uhapsile 74 osobe zbog onoga što su vlasti nazvale ruski podržanim pokušajima izazivanja nemira.
Uloga parlamenta
Iako se predsjednik Moldavije bira direktno, parlament ima značajan uticaj, uključujući sastav vlade.
Parlament pod kontrolom PAS-a bi nastavio kurs ka EU, proces koji zahtijeva opsežne zakonodavne napore.
Koalicija ili parlament sa proruskom većinom bi vjerovatno pretvorili taj proces u dugotrajnu političku borbu.
Komentari (0)
POŠALJI KOMENTAR